Uđđâ siijđoh
Njuškii navigistmân
Njuškii ucâmân
- 1. kuovâmáánu 2023 tme 13.25 779 (historjá | mute) [1 743 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Čyeti-iveh|n=7}} '''779''' ('''DCCLXXIX''') lâi normaalihe, mii aalgij já nuuvâi juliaanlâš kalender mield vástuppeeivi. Tot lâi 770-lovo majemuš ihe. ==Tábáhtusah== ==Šoddâmeh== ==Jämimeh== ==Kalender== {{Kalender ihe|779}} ==Fáádást eres soojijn== {{Commonscat-raddalâs}} ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> *)
- 1. kuovâmáánu 2023 tme 13.21 732 (historjá | mute) [1 539 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Čyeti-iveh|n=7}} '''732''' ('''DCCXXXII''') lâi kárgámihe, mii juliaanlâš kalender mield aalgij majebaargâ já nuuvâi koskoho. Tot lâi 730-lovo kuálmád ihe. ==Tábáhtusah== ==Šoddâmeh== ==Jämimeh== ==Kalender== {{Kalender ihe|732}} ==Fáádást eres soojijn== {{Commonscat-raddalâs}} ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> *)
- 31. uđđâivemáánu 2023 tme 15.52 Listo Liechtenstein vaarijn (historjá | mute) [1 857 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: Taat lii '''listo Liechtenstein vaarijn'''. Liechtenstein alemus vääri lii Grauspitz, mii paijaan 2 599 meetter alodâhân. ==Listo== {| class="wikitable sortable" |- ! Nommâ !! Alodâh |- | Grauspitz || 2 599 m |- | Hinter Grauspitz || 2 574 m |- | Naafkopf || 2 570 m |- | Falknis || 2 562 m |- | Mazorakopf || 2 451 m |- | Augstenberg || 2 399 m |- | Plasteikopf || 2 356 m |- | Gorfion || 2 308 m |- | Ochsenkopf || 2 286 m...)
- 30. uđđâivemáánu 2023 tme 17.27 De čábba niegut runiidit (historjá | mute) [3 300 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''De čábba niegut runiidit''' lii tavesämmilâš jyeigee Nils-Aslak Valkeapää niäljád studioalbum. Tom almostittii LP-skiärrun Hi-Hat (HILP 111) já Aillohaś (AILP-2) ive 1976. Valkeapää lasseen albumist lává fáárust meiddei Åsa Blind já Jaakko Gauriloff.)
- 29. uđđâivemáánu 2023 tme 09.38 Ive 2001 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 144 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 2001 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 2001. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- j...)
- 29. uđđâivemáánu 2023 tme 09.33 Ive 1995 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 447 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1995 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1995. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- j...)
- 29. uđđâivemáánu 2023 tme 09.27 Ive 1991 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 369 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1991 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1991. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- j...)
- 29. uđđâivemáánu 2023 tme 01.16 Elimäki (historjá | mute) [3 928 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Elimäki | kove = 20130608-IMG 2946 (9269521488).jpg | kove-čielgiittâs = Elimäki kirkko | vaakun = Elimäki.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Elimäki.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Kymileehi | tááláš kieldâ = Kouvola | vuáđudum = | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 391,74<ref name="maanmittauslaitos.fi"/> | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 387,47<ref name="ma...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 15.37 Ive 1989 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 487 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1989 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1989. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párná...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 15.29 Ive 1988 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 577 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1988 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1988. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === * Kati-Claudia...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 13.11 Ive 1977 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 246 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1977 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1977. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tiätukirjálâšvuotâ === === Oskolduvliih kirjeh=== --> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== --> =...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 13.04 Ive 1975 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 064 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1975 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1975. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tiätukirjálâšvuotâ === === Oskolduvliih kirjeh=== --> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== --> =...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 03.26 Ive 2023 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 904 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 2023 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 2023. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párná...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 02.47 Ive 1983 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 630 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1983 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1983. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- j...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 02.42 Ive 1980 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 078 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1980 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1980. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párná...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 02.14 Ive 1981 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 204 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1981 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1981. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh === === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == <!--=== Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párná...)
- 28. uđđâivemáánu 2023 tme 01.57 Ive 1982 sämikielâliih kirjeh (historjá | mute) [2 189 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{koskân}} '''Ive 1982 sämikielâliih kirjeh''' -sijđo kieđâvuš čaabâ- já tiätukirjálâšvuođâ kiirjijd, moh almostuvvii mon peri sämikielân ive 1982. <!--== Anarâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái- já nuorâikirjálâšvuotâ ==== === Tihtâkirjeh ===--> === Tiätukirjálâšvuotâ === ==== Laavlâkirjeh ==== === Oskolduvliih kirjeh===--> == Nuorttâlâškielân == === Čaabâkirjálâšvuotâ === ==== Párnái...)
- 27. uđđâivemáánu 2023 tme 09.12 Ive 2023 Tšeeki presidentvaaljah (historjá | mute) [2 078 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Ive 2023 Tšeeki presidentvaaljah''' láá presidentvaaljah, moh uárnejuvvojeh Tšeekist uđđâivemáánust 2023. Táálááš president Miloš Zeman ij lah iävtukkâssân täin vaaljâin, ko sun lii toimâm jo kyevti paje maŋaluvâi Tšeeki presidentin. Vaaljâi vuossâmuš jienâstemrieggee uárnejui uđđâivemáánu 13. já 14. peeivij 2023. Ko ij kihheen iävtukkâsâin uážžum paijeel pele a...)
- 26. uđđâivemáánu 2023 tme 06.01 Koskâ-Afrik (historjá | mute) [3 226 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: thumb|Koskâ-Afrik staatah OA jyehim mield '''Koskâ-Afrik''' lii kuávlu, mii siskeeld Afrik koskâuási staatâid. ==Staatah== {| class="wikitable sortable" |- ! Staatâ ! Vijđodâh<br />(km²) ! Ässeeloho<br />(2009) <small>jis ij muide luuvâ</small> ! Ässeesaahâdvuotâ<br />(äs. / km²) ! Uáivikaavpug ! Virgáliih kielah ! Staatâhäämi ! Vaaluut |- | Tiätuvuárkká:Flag of Angola.svg|...)
- 25. uđđâivemáánu 2023 tme 21.34 Tuulos (historjá | mute) [3 744 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Tuulos | kove = Church of Tuulos.JPG | kove-čielgiittâs = Tuulos kirkko | vaakun = Tuulos.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Tuulos.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Kanta-Häme | tááláš kieldâ = Hämeenlinna | vuáđudum = 1874 | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 171,3<ref name="maanmittauslaitos.fi"/> | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 157,86<ref name="maanmitt...)
- 25. uđđâivemáánu 2023 tme 14.45 Renko (historjá | mute) [3 930 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Renko | kove = Rengonkirkko.JPG | kove-čielgiittâs = Renko kirkko | vaakun = Renko.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Renko.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Kanta-Häme | tááláš kieldâ = Hämeenlinna | vuáđudum = 1877 | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 290,85<ref name="maanmittauslaitos.fi"/> | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 278,53<ref name="maanmittauslait...)
- 25. uđđâivemáánu 2023 tme 12.55 Lammi (historjá | mute) [4 269 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Lammi | kove = Lammi Church.JPG | kove-čielgiittâs = Lammi kirkko | vaakun = Lammi.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Lammi.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = Hämeenlinna | vuáđudum = 1374 | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 611,23<ref name="maanmittauslaitos.fi"/> | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 537,54<ref name="maanmittauslaitos...)
- 24. uđđâivemáánu 2023 tme 21.09 Vuodduuh (historjá | mute) [2 312 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Vuodduuh''' láá kammui kiessâm várás čuoldum tâi njuškottum päädih. Toh kiävttojeh vuodâkammuiguin, moid kalga kiessâđ vuodduid kammuu ruoijâs já jyelgi pirrâ jyelgiruottâsist pajaskulij (ruojâs álgá suulân jyelgiruottâs puotâ). Vuodduuh iä kevttuu snoorrâmpäddikammuiguin adai kurekammuiguin, maid kalga čoonnâđ tegu táválijd lädikammuid-uv.<ref name="kalender">{{Lostâkäldee|Tahhee=Brecciaroli, Fabrizio|Paječaalâ=Anarâš nissoon vuoddu...)
- 24. uđđâivemáánu 2023 tme 21.00 Šišneheh (historjá | mute) [841 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Šišneheh''' láá poccuu šišneest koorrum jyelgisyejeh. Šišneehnjäälmist lii korccâ teikâ päddi, moin kiässoo njälmi kamuvruoijâs oolâ. Paijeen lii korccâ, moin šišneeh čannoo puáhánjân amas nollâsiđ. Šišneheh kiävttojii pargokárvun suoijiimin juolgijd puuvsâi alne. Taid kevttii njuoskâ pargoin ovdâmerkkân čäcisuoinij nijttemist teikâ hoošij rokkâmist já meiddei joddei kesimist. Toh lijjii meiddei anoliih, jis koolgâi lap...)
- 24. uđđâivemáánu 2023 tme 20.05 Kalvola (historjá | mute) [4 311 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Kalvola | kove = Kalvola church by daytime.jpg | kove-čielgiittâs = Kalvola kirkko | vaakun = Kalvola.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Kalvola.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = Hämeenlinna | vuáđudum = 1867 | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 338,2<ref name="maanmittauslaitos.fi"/> | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 300,54<ref nam...)
- 23. uđđâivemáánu 2023 tme 11.06 Peskâ (historjá | mute) [4 108 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Peskâ''' lii vyesi- tâi čiermihnaahkijn koorrum tälvipiivtâs. Vyesinaahkijn koorrum peskâ kočoduvvoo purgâpeskân. Jis peskâ vuod kuárroo čiermihnaahkijn, te tot kočoduvvoo čiermihâtpeskâ.<ref name="kalender">{{Lostâkäldee|Tahhee=Brecciaroli, Fabrizio|Paječaalâ=Párnáá peskâ|Almostittem=Anarâš-kalender 2023|Äigimuddo=2023|Almostittee=Anarâškielâ servi ry}}</ref> ==Historjá== Peskâ lâi vijđáht aanoost 1800-lovvoost...)
- 22. uđđâivemáánu 2023 tme 22.33 Johan Nuorgam (historjá | mute) [1 447 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Johan Nuorgam''' ađai '''Nijlâs Jovn Juhháán''' (1910–1978) lâi 1900-lovo sämmilii kulttuur já ärbivyevi pioneer ađai oovdâstjottee. Sun lâi vuálgus Uáivušväärist Kitinlompolo táálust, mii lii alda Čivtjuv uáivuš. 1930-lovvoost sun lâi pargoost olgomuseost Seurasaarist. Siämmást sun nuurâi ennuv jieškote-uvlágánijd härvinâš tiiŋgâid, moh láá onnáá peeivi uáinusist Siidast. Nuorgam tooimâi toimâtteijen Tunturisanomat-lo...)
- 22. uđđâivemáánu 2023 tme 21.35 Minervaoppuuh (historjá | mute) [1 724 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Minervaoppuuh''' (''Athene'') láá oppuid hiäimun kullee loddesuuhâ. == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> *)
- 22. uđđâivemáánu 2023 tme 20.51 Minervaoppuu (historjá | mute) [3 762 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Minervaoppuu''' (''Athene noctua'') lii minervaoppuid (''Athene'') kullee lodde. ==Nommâ== Minervaoppuu lii uážžum noomâs nissoonimmeel Minerva mield. Tovlááh roomaliih kunnijâttii Minerva, mii lâi sii vijsesvuođâ, taiđuu já soottâm nissoonimmeel já västidij kreikkalij Athene. Minervaoppuu nobdii ärbivuáválávt vijsesin já nuuvtpa tot lii vijsesvuođâ tubdâldâh já filosofia viärdádâskove.<ref name="kalend...)
- 22. uđđâivemáánu 2023 tme 02.39 Hauho (historjá | mute) [4 239 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Hauho | kove = Hauho church 1 AB.jpg | kove-čielgiittâs = Hauho kirkko | vaakun = Hauho.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Hauho.sijainti.suomi.2008.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = Hämeenlinna | vuáđudum = 1868 | lopâttum = 2009 | vijđodâh = 443,37 | vijđodâh_ihe = 1.1.2008 | eennâm = 354,53 | eennâm_% = | sisčääci = 88,84 | sisčääci_% =...)
- 21. uđđâivemáánu 2023 tme 11.26 Tornâoppuu (historjá | mute) [4 669 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Tornâoppuu''' (''Tyto alba'') lii tornâoppui hiäimun kullee koskâmatsâš oppuulodde. == Stuárudâh já tobdomeerhah == Tornâoppuu lii 33–39 cm kukke, ton suájákejij koskâ lii 85–93 cm, já tot tiäddá 250–350 g. Ton roppâ lii seggi, suájáh láá kuheh já kirdedijn távjá jyelgih hiäŋgájeh. Tornâoppuu muáđuh láá vielgâdeh, čalmeh láá čappâdeh já muátukovos lii vááimu hámásâš. Seelgibeln tot lii täsivis ränis-...)
- 20. uđđâivemáánu 2023 tme 12.24 Uusikaarlepyy táálunkieldâ (historjá | mute) [3 986 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Uusikaarlepyy táálunkieldâ | kove = Kovjoki jvgstn 2009-08-03.jpg | kove-čielgiittâs = Kovjoki ryevdirađesajattâh | vaakun = Uudenkaarlepyyn mlk.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Uudenkaarlepyyn maalaiskunta.sijainti.suomi.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = Uusikaarlepyy | vuáđudum = 1620 | lopâttum = 1975 | vijđodâh = | vijđodâh_ihe = | eennâm...)
- 19. uđđâivemáánu 2023 tme 21.31 Uđđâ muusik kišto 2023 (historjá | mute) [3 151 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Uđđâ muusik kišto 2023''' (uán. UMK2023 teikkâ UMK23) lii 12. kerdi, ko lávlumkišto uárnejuvvoo já 2. kerdi, ko čiälgoo anarâškielân.<ref name="yle-20013454"/> Kišto uárnejuvvoo kuovâmáánu 25. peeivi 2023 Logomost Tuurkust. Uđđâ muusik kištoost väljejuvvoo Suomâ ovdâsteijee ive 2023 Euroviisoid, mii uárnejuvvoo Liverpoolist, Ovtâstum kunâgâskoddeest, veikkâ Ukraina...)
- 18. uđđâivemáánu 2023 tme 14.30 Munsala (historjá | mute) [3 644 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Munsala | kove = The church of Munsala.JPG | kove-čielgiittâs = Munsala kirkko | vaakun = Munsala.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Munsala.sijainti.suomi.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = Uusikaarlepyy | vuáđudum = | lopâttum = 1975 | vijđodâh = | vijđodâh_ihe = | eennâm = | eennâm_% = | sisčääci = | sisčääci_% = | merâčääci = | merâ...)
- 18. uđđâivemáánu 2023 tme 01.56 Listo Färsuollui vaarijn (historjá | mute) [19 152 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: Taat lii '''listo Färsuollui vaarijn'''. ==Listo== {| class="wikitable sortable" ! Nr. ! Nommâ ! Suálui ! Alodâh |- | 1 | Slættaratindur | Eysturoy | 882 m |- | 2 | Gráfelli | Eysturoy | 856 m |- | 3 | Villingadalsfjall | Viðoy | 841 m |- | 4 | Kúvingafjall | Kunoy | 830 m |- | 5 | Teigafjall | Kunoy | 825 m |- | 6 | Kunoyarnakkur | Kunoy | 819 m |- | 7 | Havnartindur | Kuno...)
- 18. uđđâivemáánu 2023 tme 01.09 Jepua (historjá | mute) [3 827 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Jepua | kove = Jepua Church 2017.jpg | kove-čielgiittâs = Jepua kirkko | vaakun = Jepua.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Jepua.sijainti.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Pohjanmaa | tááláš kieldâ = [Uusikaarlepyy]] | vuáđudum = | lopâttum = 1975 | vijđodâh = | vijđodâh_ihe = | eennâm = | eennâm_% = | sisčääci = | sisčääci_% = | merâčääci = | merâčääci_% = | äss...)
- 18. uđđâivemáánu 2023 tme 00.19 761 (historjá | mute) [1 461 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Čyeti-iveh|n=7}} '''761''' ('''DCCLXI''') lâi normaalihe, mii aalgij já nuuvâi juliaanlâš kalender mield tuorâstuv. Tot lâi 760-lovo nubbe ihe. ==Tábáhtusah== ==Šoddâmeh== ===Tärhis peivimeeri ij tiäđust=== * Li Guangyan, Tang-dynastia kenraal (j. 826)<ref>{{Nettikäldee|čujottâs=https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%88%8A%E5%94%90%E6%9B%B8/%E5%8D%B7161|nommâ=Old Book of Tang, vol. 161|almostittem=zh.wikisource.org|...)
- 15. uđđâivemáánu 2023 tme 22.01 756 (historjá | mute) [1 356 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Čyeti-iveh|n=7}} '''756''' ('''DCCLVI''') lâi kárgámihe, mii juliaanlâš kalender mield aalgij tuorâstuv já nuuvâi vástuppeeivi. Tot lâi 750-lovo čiččâd ihe. ==Tábáhtusah== ==Šoddâmeh== ===Tärhis peivimeeri ij tiäđust=== * Li Yijian, Tang-dynastia kansler (j. 822)<ref name="OldTang16">{{Nettikäldee|čujottâs=https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%88%8A%E5%94%90%E6%9B%B8/%E5%8D%B716|nommâ=Ol...)
- 15. uđđâivemáánu 2023 tme 21.26 Togo prefektuureh (historjá | mute) [4 083 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Togo prefektuureh''' láá Togo nubben alemuu tääsi haldâšemkuávluh. Togo lii juohhum 5 kuávlun ({{k-fr|région}}), moh láá juohhum 35 prefektuurân ({{k-fr|préfectures}}).<ref>{{Nettikäldee|čujottâs=http://www.statoids.com/ytg.html|nommâ=Prefectures of Togo|almostittem=www.statoids.com|čujottum=2023-01-15|ietf-kielâkoodi=en}}</ref> ==Listo== ===Savanes-kuávlu=== File:Savanes prefectures.png|thumb|Savanes-ku...)
- 15. uđđâivemáánu 2023 tme 20.59 Togo kuávluh (historjá | mute) [1 397 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: thumb|upright=1.4|Togo kuávluh '''Togo kuávluh''' láá Togo alemuu tääsi haldâšemkuávluh. Togo lii juohhum 5 kuávlun ({{k-fr|région}}), moh láá juohhum 35 prefektuurân ({{k-fr|préfectures}}). ==Listo== {| class="wikitable sortable" ! Kárttá ! Kuávlu ! Uáivikaavpug ! Ässeeloho<br>(2010) ! Vijđodâh<br>(km²) |- | 100px | Central...)
- 13. uđđâivemáánu 2023 tme 19.59 Occoon (historjá | mute) [1 300 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Occoon''' lii epiorgaanlâš molekyyl, mon kemiallâš kaava lii '''O<sub>3</sub>'''. == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh}}</small> Luokka:Happiovtâstuvah Luokka:Šaddovistekaasuh)
- 13. uđđâivemáánu 2023 tme 13.58 Occoonkerdi (historjá | mute) [1 031 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Occoonkerdi''' lii Eennâmpáálu stratosfáárân kullee uási, mii lii 15–50 km aloduvâst já siskeeld stuárráámuu uási áimukeerdi oconist. == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Jurgâlus | 1 = :fi: Otsonikerros}} Luokka: Áimukerdi)
- 12. uđđâivemáánu 2023 tme 23.31 Sämitigge (Ruotâ) (historjá | mute) [1 331 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: pienoiskuva|Ruotâ Sämitige táálu Kiärunist '''Sämitigge''' ({{k-se|Sámediggi}}, {{k-smj|Sámedigge}}, {{k-sma|Saemiedigkie}} já {{k-sv|Sametinget}}) lii Ruotâst tuáimee ornijdume, mii tuárju sämmilij vuoigâdvuođâid já kulttuur. ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh}}</small> *)
- 12. uđđâivemáánu 2023 tme 22.43 764 (historjá | mute) [1 350 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Čyeti-iveh|n=7}} '''764''' ('''DCCLXIV''') lâi kárgámihe, mii juliaanlâš kalender mield aalgij pasepeeivi já nuuvâi lávurduv. Tot lâi 760-lovo viiđâd ihe. ==Tábáhtusah== ==Šoddâmeh== ===Tärhis peivimeeri ij tiäđust=== * Tian Hongzheng, Tang-dynastia kenraal (j. 821)<ref>{{Nettikäldee|čujottâs=https://web.archive.org/web/20081029214844/http://www.sidneyluo.net/a/a16/141.htm|nommâ=Old Book of...)
- 12. uđđâivemáánu 2023 tme 21.46 Mervi Sistonen (historjá | mute) [1 529 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Mervi Sistonen''' lii anarâškielâ máttáátteijee Oulu ollâopâttuvâst. ==Karrieer== Mervi luvâškuođij anarâškielâ čohčuv 2009, ko Anarist aalgij anarâškielâ tievâsmittemškovliittâs. Tastmaŋa sun luuvâi anarâškielâ meiddei Oulu ollâopâttuvâst já valmâštui maisterin ive 2013. Sun lâi nubbe, kii valmâštui anarâškielâ maisterin Oulu ollâopâttuvâst. ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh}}</smal...)
- 10. uđđâivemáánu 2023 tme 19.06 Särgisoppuu (historjá | mute) [5 629 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: '''Särgisoppuu''' (''Strix uralensis'') lii eidusáid oppuid kullee stuorrâ piätulodde. Puárásumos Suomâst riegistum särgisoppuu lii lamaš 23 ihheed 10 mánuppaijeed 13 peivid puáris, mii lii siämmást meid Euroop puárásumos oppuulodde.<ref name="kalender">{{Lostâkäldee|Tahhee=Mattus, Ilmari|Paječaalâ=Särgisoppuu|Almostittem=Anarâš-kalender 2018|Äigimuddo=2018|Almostittee=Anarâškielâ servi ry}}</ref> == Stuáru...)
- 9. uđđâivemáánu 2023 tme 16.29 Kiemâjäävri táálunkieldâ (historjá | mute) [3 746 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: {{Suomâ oovdiš kieldâ | nommâ = Kiemâjäävri táálunkieldâ | kove = Isokylä.jpg | kove-čielgiittâs = Isokylä ryevdirađesajattâh | vaakun = Kemijärvi.vaakuna.svg | kárttá_suomâ = Kemijärven mlk.sijainti.suomi.svg | staatâ = Suomâ | eennâmkodde = Lappi | tááláš kieldâ = Kiemâjävri | vuáđudum = 1871 | lopâttum = 1973 | vijđodâh = | vijđodâh_ihe = | eennâm = | eennâm_% = | sisčääci = | sisčää...)
- 8. uđđâivemáánu 2023 tme 00.53 Listo Kroatia vaarijn (historjá | mute) [4 667 stavâlid] Muotâ (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: Taat lii '''listo Kroatia vaarijn'''. ==Listo== {| class="wikitable sortable" !'''Vääri'''!!'''Čokke'''!!'''Alodâh (m)'''!!class="unsortable"|Koordinaateh!!class="unsortable"|Huámášutmeh |- | Dinara||Dinara||1 831||{{Coord|44|03|22|N|16|22|53|E|type:mountain|format=dms}}||Alemus čokke lii Troglav (1 913 m), mii lii Bosnia-Hercegovinast |- | Kamešnica||Konj||1 855||{{Coord|43|43|20|N|16|55|12|E|type:m...)
- 7. uđđâivemáánu 2023 tme 22.17 Vantaa já Kerava pyereestvaijeemkuávlu (historjá | mute) [2 683 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: pienoiskuva|Vantaa já Kerava pyereestvaijeemkuávlu '''Vantaa já Kerava pyereestvaijeemkuávlu''' ({{k-sms|Vantaa da Kerava pueʹrrvââjjamvuʹvdd}}, {{k-se|Vantaa ja Kerava buresveadjinguovlu}}, {{k-fi|Vantaan ja Keravan hyvinvointialue}}, {{k-sv|Vanda och Kervo välfärdsområde}}) lii pyereestvaijeemkuávlu, mii vuáđudui Suomân uđđâivemáánu 1. peeivi 2023 uássin Soti- já eennâmkod...)
- 7. uđđâivemáánu 2023 tme 21.35 Viestâr-Uusimaa pyereestvaijeemkuávlu (historjá | mute) [3 431 stavâlid] Yupik (savâstâllâm | nubástusah) (Uđđâ sijđo: pienoiskuva|Viestâr-Uusimaa pyereestvaijeemkuávlu '''Viestâr-Uusimaa pyereestvaijeemkuávlu''' dahje '''Uárji-Uđđâeennâm pyereestvaijeemkuávlu''' ({{k-sms|Viõstâr-Ođđjânnam pueʹrrvââjjamvuʹvdd}}, {{k-se|Oarje-Uusimaa buresveadjinguovlu}}, {{k-fi|Länsi-Uudenmaan hyvinvointialue}}, {{k-sv|Västra Nylands välfärdsområde}}) lii pyereestvaijeemkuávlu, mii vuáđudui Suomân uđđâivemá...)
