Albania
| Albania täsiväldi Republika e Shqipërisë (albaniakielân) |
|
|---|---|
 lippu |
 vaakun |
 |
|
| Staatâhäämi | täsiväldi |
| President | Bajram Begaj |
| Uáiviminister | Edi Rama |
| Uáivikaavpug | Tirana |
| Eres kaavpugeh |
Elbasan, Durrës |
| Vijđodâh | 28 748[1] km² |
| – sisčääci |
4,7 % |
| Ässeeloho (2020) | 2 845 955 |
| – ässeesaahâdvuotâ | 98 ässed/km² |
| Virgáliih kielah | albaniakielâ |
| Vaaluut | lek (ALL) |
| Äigi | UTC+1 |
| – kesiäigi | UTC+2 |
| Jiečânâsvuotâ | |
| – Osmanij väldikoddeest | 28. skammâmáánu 1912 |
| Uánádâs | AL |
| – fiävruin | AL |
| – kirdemmašinijn | ZA |
| Jotolâh | uálgispiälásâš |
| Sundenummeer | +355 |
| Internet TLD | .al |
| Motto | "Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar" |
| Aalmuglâšlaavlâ | Himni i Flamurit |
|
|
|
Albania (albaniakielân Shqipëria, jurg. 'kuáskimij eennâm') ađai Albania täsiväldi (albaniakielân Republika e Shqipërisë) lii staatâ Balkanist Euroopist. Ton uáivikaavpug lii Tirana.
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]Albania vijđodâh lii 28 748 km², mast 1 350 km² lii čääci.[1] Vijđoduv mield Albania lii maailm 144. stuárráámus staatâ.[1]
Sajadâh já rääjih
[mute | mute käldee]Albania lii staatâ Balkanist Maadânuorttâ-Euroopist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân Kosovo, nuorttân Tave-Makedonia, mäddin Kreikka já taveuárjin Montenegro. Albaniast staatârääjih láá ohtsis 691 km. Kuhemus rääji lii rääji Kreikkain, mii lii 212 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 112 km rääji Kosovoin.[1] Albania rájášuvá viestârist Adria- já Jooniameerân, moh kuleh Koskâmeerân. Merâriddo lii ohtsis 362 km.[1]
Suolluuh
[mute | mute käldee]
Albania stuárráámuuh suolluuh láá Sazan (5,7 km²), Merxhan teikkâ meid Kunë (1,4 km²), Malsori (0,4 km²) já Zvërnec (0,1 km²).
Jäävrih já juuvah
[mute | mute käldee]Albania 5 stuárráámuu jäävri
[mute | mute käldee]| Nr | Kove | Jävri | Vijđodâh |
|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Shkodër | 149 km² |
| 2 | 
|
Ohrid | 111,2 km² |
| 3 | 
|
Fierza | 70,14 km² |
| 4 | 
|
Prespa | 46,3 km² |
| 5 | 
|
Vau i Dejës | 25 km² |
Albania 5 kuhemuu juuvâ
[mute | mute käldee]| Nr | Kove | Juuhâ | Kukkodâh |
|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Drin | 285 km |
| 2 | 
|
Devoll | 196 km |
| 3 | 
|
Vjosa | 192 km |
| 4 | 
|
Shkumbin | 181,4 km |
| 5 | 
|
Osum | 161 km |
Morfologia
[mute | mute käldee]
Albania alemus saje lii Korab čokke (2 764 m).[1] Korab maŋa Albania alemuuh väärih láá Jezercë (2 694 km), Grykat e Hapëta (2 625 km), Maja e Popllukës (2 578 km) já Radohina (2 568 km).
Staatâ vyeligumos saje vist lii Adriameerâ riddo (0 m).[1]
Haldâttâh já politiik
[mute | mute käldee]Albania staatâhäämi lii parlamentaarlâš täsiväldi. Albania staatâhovdâ lii president. Tááláš president lii Bajram Begaj.
Ekonomia
[mute | mute käldee]Iäláttâsah
[mute | mute käldee]Albaniast láá ennuv váráduvah, já tondiet viljâlem lii tuše käržis riddokuávlust.
Viehâdâh
[mute | mute käldee]Ässeeloho
[mute | mute käldee]Albania ässeeloho lii suulân 2,86 miljovn, kiäin váhá paijeel peeli láá muslimeh.
| Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1960 | 1 608 800 | 1972 | 2 243 126 | 1984 | 2 904 429 | 1996 | 3 168 033 | 2007 | 2 970 017 |
| 1961 | 1 659 800 | 1973 | 2 296 752 | 1985 | 2 964 762 | 1997 | 3 148 281 | 2008 | 2 947 314 |
| 1962 | 1 711 319 | 1974 | 2 350 124 | 1986 | 3 022 635 | 1998 | 3 128 530 | 2009 | 2 927 519 |
| 1963 | 1 762 621 | 1975 | 2 404 831 | 1987 | 3 083 605 | 1999 | 3 108 778 | 2010 | 2 913 021 |
| 1964 | 1 814 135 | 1976 | 2 458 526 | 1988 | 3 142 336 | 2000 | 3 089 027 | 2011 | 2 904 780 |
| 1965 | 1 864 791 | 1977 | 2 513 546 | 1989 | 3 227 943 | 2001 | 3 060 173 | 2012 | 2 900 489 |
| 1966 | 1 914 573 | 1978 | 2 566 266 | 1990 | 3 286 542 | 2002 | 3 051 010 | 2013 | 2 897 366 |
| 1967 | 1 965 598 | 1979 | 2 617 832 | 1991 | 3 266 790 | 2003 | 3 039 616 | 2014 | 3 020 209 |
| 1968 | 2 022 272 | 1980 | 2 671 997 | 1992 | 3 247 039 | 2004 | 3 026 939 | 2017 | 2 873 457 |
| 1969 | 2 081 695 | 1981 | 2 726 056 | 1993 | 3 227 287 | 2005 | 3 011 487 | 2022 | 2 793 592 |
| 1970 | 2 135 479 | 1982 | 2 784 278 | 1994 | 3 207 536 | 2006 | 2 992 547 | 2023 | 2 811 655 |
| 1971 | 2 187 853 | 1983 | 2 843 960 | 1995 | 3 187 784 | ||||
| Käldee: Wikidata | |||||||||
Kaavpugeh
[mute | mute käldee]
Albania uáivikaavpug já stuárráámus kaavpug lii Tirana.
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Albania.
