Njuškii siskáldâsân

Ranska

Wikipedia:st
Ranska täsiväldi
République française (ranskakielân)
lippu
lippu
vaakun
vaakun
Ranska sajadâh Euroopist
Ranska sajadâh Euroopist
Staatâhäämi täsiväldi
President Emmanuel Macron
Uáiviminister Jean Castex
Uáivikaavpug Pariisi
Eres kaavpugeh Marseille, Lyon, Toulouse, Lille, Nizza
Ässeeloho (2021) 67 406 000 (árvu)[1]
Virgáliih kielah ranskakielâ
Vaaluut euro (EUR)
Äigi UTC+1
– kesiäigi UTC+2
Uánádâs FR
– fiävruin F
– kirdemmašinijn F
Sundenummeer +33
Internet TLD .fr
Motto "Liberté, Égalité, Fraternité"
Aalmuglâšlaavlâ La Marseillaise

Ranska täsiväldi (ranskakielân République française) ađai Ranska (ransk. France [fʁɑ̃s]) lii staatâ Euroopist. Ton uáivikaavpug lii Pariisi. Ranskalii uáli pivnohis mađhâšemeennâm.

Eennâmtiätu

[mute | mute käldee]

Ko Ranska lii stuorrâ väldikodde, te spiekâsteh eennâm jieškote-uv oosij luándutileh čuuvtij nubijnis. Ranska uulât Atlant väldimeerâst Koskâmeerân. Veikkâ paijeel peeli Ranska vijđoduvâst lii vuáládâh, kávnojeh väldikode kuávlust meiddei ollâ váráduvah tegu AalpahPyreneeh. Ranska nuorttârääjist álgá Euroop stuárráámus várádâh Aalpah já eennâm máddáápiäláá rääjist paijaan hormišis Pyrenij várádâh.

Jäävrih já juuvah

[mute | mute käldee]

Ollâ várádâhkuávluin kulgijdeh Ranska stuorrâ juuvah, main maaŋgah láá ovtâstum kanavaiguin. Ranska čoođâ Atlantist Koskâmeerân piäsá časijmield maaŋgâi čäcikiäinui mield.

Ranska taveuásist Eŋland kanalân kolgee Seine kolgá Pariisi čoođâ.

Haldâttâh já politiik

[mute | mute käldee]

Kuávlulâš jyehim

[mute | mute käldee]


Ranska kuávluh já departementeh

[mute | mute käldee]
Nannaam-Ranska já Korsika
Kuávlu Uáivikaavpug Departementeh
Auvergne-Rhône-Alpes Lyon Ain, Allier, Ardèche, Cantal, Drôme, Haute-Loire, Haute-Savoie, Isère, Loire, Puy-de-Dôme, Rhône, Savoie
Bretagne Rennes Côtes-d'Armor, Finistère, Ille-et-Vilaine, Morbihan
Burgundi-Franche-Comté Dijon Côte-d'Or, Doubs, Haute-Saône, Jura, Nièvre, Saône-et-Loire, Territoire de Belfort, Yonne
Flag of Centre Centre-Val de Loire Orléans Cher, Eure-et-Loir, Indre, Indre-et-Loire, Loiret, Loir-et-Cher
Grand Est Strasbourg Ardennes, Aube, Bas-Rhin, Haute-Marne, Haut-Rhin, Marne, Meurthe-et-Moselle, Meuse, Moselle, Vosges
Hauts-de-France Lille Aisne, Nord, Oise, Pas-de-Calais, Somme
Île-de-France Pariisi Essonne, Hauts-de-Seine, Pariisi, Seine-et-Marne, Seine-Saint-Denis, Val-de-Marne, Val-d'Oise, Yvelines
Korsika Ajaccio Corse-du-Sud, Haute-Corse
Normandia Caen, Rouen Calvados, Eure, Manche, Orne, Seine-Maritime
Oksitania Toulouse Ariège, Aveyron, Aude, Gard, Gers, Haute-Garonne, Hautes-Pyrénées, Hérault, Lot,Lozère, Pyrénées-Orientales, Tarn, Tarn-et-Garonne
Pays de la Loire Nantes Loire-Atlantique, Maine-et-Loire, Mayenne, Sarthe, Vendée
Provence-Aalpah-Riviera Marseille Alpes-de-Haute-Provence, Alpes-Maritimes, Bouches-du-Rhône, Hautes-Alpes, Var, Vaucluse
Uđđâ-Akvitania Bordeaux Charente, Charente-Maritime, Corrèze, Creuse, Deux-Sèvres, Dordogne, Haute-Vienne, Gironde, Landes, Lot-et-Garonne, Pyrénées-Atlantiques, Vienne

Ranska tovnbeln meerâ kuávluh

[mute | mute käldee]

Raanskan kuleh 18 kuávlu já 101 departement lasseen tovnbeln meerâ kuávluh.

Nommâ Vuáđulavâlâš status Uáivikaavpug
 Clippertonsuálui Staatâ priivaatomâdâh njuolgist Ranska tovnbeln meerâ aašij ministeriö haaldâšmist (ive 2007 rääjist[2]). Asâmettum
 Ranska Polynesia Nomâtteh tovnbeln meerâ enâmin (pays d'outre-mer teikkâ POM), status lii siämmáš ko tovnbeln meerâ siärváduvvâst. Papeete
 Ranska máddáápiälááš já antarktisâš kuávluh Tovnbeln meerâ territorio (territoire d'outre-mer teikkâ TOM) Port-aux-Français
 Uđđâ-Kaledonia Eromâšsiärvádâh Nouméa
 Saint-Barthélemy Tovnbeln meerâ siärvádâh (collectivité d'outre-mer teikkâ COM) Gustavia
 Saint-Martin Tovnbeln meerâ siärvádâh (collectivité d'outre-mer teikkâ COM) Marigot
 Saint-Pierre já Miquelon Tovnbeln meerâ siärvádâh (collectivité d'outre-mer teikkâ COM) Saint-Pierre
 Wallis já Futuna Tovnbeln meerâ siärvádâh (collectivité d'outre-mer teikkâ COM) Mata-Utu

Ekonomia

[mute | mute käldee]

Ráhtulâšvuotâ

[mute | mute käldee]

Ranskaast lii ennuv tááláá-áigásâš já ollâtásásâš ráhtulâšvuotâ. Pegâlmâsah ranskaliih automeerhah láá Peugeot, RenaultCitroën.

Eennâmtuálu

[mute | mute käldee]

Ranska lii Euroop merhâšitteemus eennâmtuálueennâm. Tot lii Italia lasseen maailm stuárráámus viinipyevtitteijee.

Fáádást eres soojijn

[mute | mute käldee]

Käldeeh

[mute | mute käldee]
  1. Demography - Population at the beginning of the month - France (including Mayotte since 2014) Čujottum 3.5.2021 (eŋgâlâskielân)
  2. Clipperton Island Britannica. Čujottum 15.11.2021. (eŋgâlâskielân)