Andorra
| Andorra furstâkodde Principat d’Andorra (katalaankielân) |
|
|---|---|
 lippu |
 vaakun |
 |
|
| Staatâhäämi | furstâkodde |
| Uáivikaavpug | Andorra la Vella |
| Vijđodâh | 468 km² |
| Ässeeloho (2024) | 87 097 |
| – ässeesaahâdvuotâ | 179,8 ässed/km² |
| Virgáliih kielah | katalaankielâ |
| Vaaluut | euro (EUR) |
| Äigi | UTC+1 |
| – kesiäigi | UTC+2 |
| Uánádâs | AD |
| – fiävruin | AND |
| – kirdemmašinijn | C3 |
| Jotolâh | uálgispiälásâš |
| Sundenummeer | +376 |
| Internet TLD | .ad |
| Motto | "Virtus Unita Fortior" |
| Aalmuglâšlaavlâ | El Gran Carlemany |
|
|
|
Andorra furstâkodde (katalaankielân Principat d’Andorra) ađai Andorra (katalaankielân Andorra) lii mikro- já siseennâmstaatâ Espanja já Ranska kooskâst Pyrenij váráduvvâst. Staatâ uáivikaavpug lii Andorra la Vella (ađai 'Puáris Andorra').
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]
Andorra vijđodâh lii tuše 468 km², mast 0 km² lii čääci.[1] Vijđoduv mield Andorra lii maailm 195.[1] stuárráámus staatâ já Euroop kuđâdin ucemus staatâ. Staatâ koskâalodâh lii Euroop alemus, 1 996 meetterid.
Sajadâh já rääjih
[mute | mute käldee]Andorra lii staatâ Pyrenij váráduvvâst, Maadâ-Euroopist. Ton áinoo ránnjástaatah láá Espanja já Ranska. Andorrast staatârääjih láá ohtsis 118 km.[1] Kuhemus rääji lii rääji Espanjain, mii lii 63 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 55 km rääji Ranskain.[1] Andorra lii siseennâmstaatâ, já te tast ij lah merâriddo ollágin.
Morfologia
[mute | mute käldee]- Válduartikkâl: Listo Andorra vaarijn
Andorra alemus vääri lii Comapedrosa, mii paijaan 2 942 meetter alodâhân.[2] Ton vyeligumos saje vist lii Runerjuuvâ riddo (840 m).[1]
Haldâttâh já politiik
[mute | mute käldee]Andorra staatâhäämi lii parlamentaarlâš furstâkodde. Táálááh staatâhoovdah lává Joan Enric Vives i Sicília já Emmanuel Macron.
Kuávlulâš jyehim
[mute | mute käldee]Kieldah
[mute | mute käldee]Andorrast láá 7 kieldâd: Andorra la Vella, Canillo, Encamp, Escaldes-Engordany, La Massana, Ordino já Sant Julià de Lòria.
Viehâdâh
[mute | mute käldee]Ässeeloho
[mute | mute käldee]Ive 2020 staatâ ässeeloho lâi 77 543.
| Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho | Ihe | Ässeeloho |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1910 | 5 231 | 1972 | 26 892 | 1985 | 44 597 | 1998 | 63 799 | 2011 | 77 865 |
| 1960 | 13 414 | 1973 | 28 231 | 1986 | 46 515 | 1999 | 64 084 | 2012 | 78 360 |
| 1961 | 14 376 | 1974 | 29 514 | 1987 | 48 458 | 2000 | 65 399 | 2013 | 79 218 |
| 1962 | 15 376 | 1975 | 30 706 | 1988 | 50 431 | 2001 | 68 000 | 2016 | 73 105 |
| 1963 | 16 410 | 1976 | 31 781 | 1989 | 52 449 | 2002 | 71 639 | 2017 | 74 794 |
| 1964 | 17 470 | 1977 | 32 769 | 1990 | 54 511 | 2003 | 75 643 | 2018 | 76 177 |
| 1965 | 18 551 | 1978 | 33 746 | 1991 | 56 674 | 2004 | 79 060 | 2019 | 77 543 |
| 1966 | 19 646 | 1979 | 34 819 | 1992 | 58 904 | 2005 | 81 223 | 2020 | 78 015 |
| 1967 | 20 755 | 1980 | 36 063 | 1993 | 61 003 | 2006 | 81 877 | 2021 | 79 535 |
| 1968 | 21 888 | 1981 | 37 502 | 1994 | 62 707 | 2007 | 81 292 | 2022 | 81 588 |
| 1969 | 23 061 | 1982 | 39 112 | 1995 | 63 854 | 2008 | 79 969 | 2023 | 85 101 |
| 1970 | 24 279 | 1983 | 40 862 | 1996 | 64 274 | 2009 | 78 659 | 2024 | 87 097 |
| 1971 | 25 560 | 1984 | 42 704 | 1997 | 64 090 | 2010 | 77 907 | 2025 | 87 486 |
| Käldee: Wikidata | |||||||||
| Andorra ässeeloho iivij 1965–2015 |
 |
| Käldee: Andorra statistiikkuávdáš.[3] |
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Andorra.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ a â b c č d Explore All Countries — Andorra The World Factbook. Čujottum 22.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Pic de Comapedrosa (2942 mts) archive.wikiwix.com. Čujottum 3.3.2023. (ranskakielân)
- ↑ Departament d'Estadística web.archive.org. 15.1.2017. Čujottum 11.5.2022.