Niillas Holmberg
Niillas Holmberg Jalvvi Anna-Liissá Niillas | |
---|---|
Šoddâm | syeinimáánu 2. peeivi 1990 Ucjuuhâ |
Pargo | |
Áámmát | tihtâčällee, kirječällee, musikkár já čaittâleijee |
Noomah | Niillas Holmberg Jalvvi Anna-Liissá Niillas |
Kielâ | orjâlâškielâ |
Peerâ | |
Vanhimeh | Veikko Holmberg já Anna-Liisa Guttorm |
Lasetiäđuh | |
Päikkisijđo | http://niillas.com/ |
Niillas Holmberg teikkâ Jalvvi Anna-Liissá Niillas (š. syeinimáánu 2. peeivi 1990, Ucjuuhâ[1], Suomâ) lii sämmilâš tihtâčällee, kirječällee, musikkár, čaittâleijee, TV-jođetteijee já aktivist.
Eellim
[mute | mute käldee]Niillas Holmberg šoodâi syeinimáánu 2. peeivi 1990 Ucjuuvâst. Suu eeči lii sämmilâš párnái- já oppâkiirjij kirječällee já jurgâleijee Veikko Holmberg[2] já suu enni lâi sämmilâš máttáátteijee Anna-Liisa Guttorm. Ko Holmberg lâi 12-ihásâš, suu enni jaamij purâsân.
Holmberg rávásmij Ucjuuvâst, kost sun juuđij Ucjuvnjäälmi škoovlâ orjâlâškielâg luoka.[3] 16-ihásâžžân sun varrij Tamperen luvâttuv tiet.[4] Taaiđâluvâttuvvâst sun teeivâi Roope Mäenpää, kiäin sun maŋeláhháá vuáđudij lávlumduo Niillas Holmberg & Roope Mäenpää.[4][5] Luvâttuv maŋa sun maacâi Ucjuuhân.
Karrieer
[mute | mute käldee]Teatter- já televisiopargo
[mute | mute käldee]Jo škoovlâ ääigi Holmberg lâi ive 2009 valmâštum Yleisradio minirááiđust Lopun alku[6], mii muštâl vyevdičuoppâmčuolmâin Anarist. Siämmáá ive Holmberg jođetškuođij Yle pyevtittem sämikielâg Unna Junná -párnáiohjelm. Sun lii čaittâlâm eereeb iärrás Kuovdâkiäinust tuáimee Piäiváš Säämi Aalmugteatterist[6] já lii lamaš sämikielâg párnáiohjelmist NRK:st Taažâ peln.
Holmberg elimist já määđhist jieijâslágán taidârin muštâleijee Soajálaččat-elleekove vuosâeehid lâi kuovâmáánu 2. peeivi 2013 Skammâkoveh-elleekovefestivaalist. Elleekove lii stivrim Ima Aikio-Arianaick.[7]
Muusik
[mute | mute käldee]Poppoo-juávhu jesânin 14-ihásâš Holmberg vuoitij ive 2005 Sámi Grand Prix -kišto lávlumuási lavluin Giella ii leat jáddan (anarâškielân Kielâ ij lah časkâm).[3][8] Holmberg raahtij pitá saanijd já meid ráppái taid.[3]
Holmberg lii almostittâm kyehti orjâlâškielâg folk-muusikalbum oovtâst tamperelâš klassiklâš muusik šuoŋârähtee Roope Mäenpääin.[5] Duost Holmberg láávlui já čuojâttij kiitaar, já Mäenpää čuojâttij selo já piano.[9] Suomâ já Taažâ lasseen kyevtis lávdástáin aalmugmuusikjuuhlijn eereeb iärásij Islandist já Eestienâmist. Kyevtis čuojâttáin majemuu konsertis vyesimáánu 25. peeivi 2019.[4]
Holmberg lâi kyessilávlon oovtâst Sofia Jannokáin Amoc singlest Kuobârpoolvâ maŋa (2016) sehe Ailu Valle pittáást Dušši dušše duššat (2012).
Čalluuh
[mute | mute käldee]Holmberg lii almostittám kuttâ tihtâkirje:
- Dego livččen oaidnán iežan (2009)[10]
- amas amas amasmuvvat (2013)[11]
- Jos itseni pelastan itseltäni (2015)
- The Way Back (2016)
- Oaidnaleapmái, Čáhcesiellu (2016)[12]
- Juolgevuođđu (2018)
Suu tiivtah láá jurgâlum suomâ-, eesti-, saksa-, espanja- já tárukielân.[13]
Holmberg lâi ohtâ Giron Sámi Teáhter CO2lonialNation-čaaitâlm (vuosâeehid 2017) kietâčällein.[14] Sun lii čälimin elleekove kietâčalluu oovtâst pelikyeimis Katja Gauriloffáin.[15]
Holmberg vuossâmuš roomaan Halla Helle almostui ive 2021.[13] Suu nubbe roomaan Goatnelle almostui ive 2024.[16]
Pargo
[mute | mute käldee]Kirjeh
[mute | mute käldee]- 2009 – Dego livččen oaidnán iežan[10]
- 2013 – amas amas amasmuvvat[11]
- 2015 – Jos itseni pelastan itseltäni
- 2016 – The Way Back
- 2016 – Oaidnaleapmái, Čáhcesiellu[12]
- 2018 – Juolgevuođđu
- 2021 – Halla Helle
- 2023 – Siiddaid Sápmi[17]
- 2024 – Goatnelle[17]
Palhâšumeh
[mute | mute käldee]Ive 2010 Holmberg väljejui Riddu Riđu ive nuorâ taiđârin.[18][19]
Ive 2014 Holmberg vuoitij tihtâkirjestis amas amas amasmuvvat Sämirääđi kirjálâšvuotâpalhâšume.[20][21] Kirje lâi meid iävtukkâssân Tave-enâmij rääđi kirjálâšvuotâpalhâšumán ive 2015[22], mut ij vuáittám.[23] Ton lasseen Holmberg kirje Juolgevuođđu lâi iävtukkâssân Tave-enâmij rääđi kirjálâšvuotâpalhâšumán ive 2020,[24] ko meiddei suu eeji čäällim kirje Duvro-guovža ja skohtermáđii lâi iävtukkâssân párnái- já nuorâikirjálâšvuotâpalhâšumán.[2][25] Holmberg ive 2024 almostum roomaan Goatnelle lii iävtukkâssân ive 2025 Tave-enâmij rääđi kirjálâšvuotâpalhâšumán.[17]
Ive 2016 uáivikaavpugkuávlu sämiservi City-Sámit ry valjij Niillas Holmberg ive sämmilâžžân.[26]
Käldeeh
[mute | mute käldee]
- ↑ a â Skåden, Sigbjørn já Fredriksen, Lill Tove. Niillas Holmberg Store norske leksikon. 12.11.2020. Čujottum 29.12.2020 (tárukielân)
- ↑ a â b Aikio, Anne. Áhčči já bárdni gilvaleaba Davviriikkalaš girjjálašvuođabálkkašumiin Yle Säämi. 1.4.2015. Čujottum 30.12.2020 (orjâlâškielân)
- ↑ a â b c Kilponen, Anna. Saame-rapilla vääryyttä päin. Kaleva. 14.5.2005. Čujottum 30.12.2020 (suomâkielân)
- ↑ a â b c Satokangas, Gabriela. "Guhkes ja girjás mátki" – Niillas Holmberg ja Roope Mäenpää maŋimuš konsearta lávvardaga. Yle Säämi. 24.5.2019. Čujottum 20.2.2021 (orjâlâškielân)
- ↑ a â b Niillas Holmberg & Roope Mäenpää. Tuupa Records Oy. Čujottum 20.2.2021 (suomâkielân)
- ↑ a â b Allaq. Piäiváš Säämi Aalmugteatter. 2010. Čujottum 30.12.2020 (orjâlâš- já tárukielân)
- ↑ a â Skábmagovat 2013 Prográmma. Skammâkoveh. 2013. Čujottum 20.2.2021 (orjâlâškielân)
- ↑ a â Lehtola, Jorma. 2007. Laulujen Lappi: tarinoita haavemaasta. Kustannus-Puntsi: Jyväskylä. s. 352. Čujottum 11.1.2021 (suomâkielân)
- ↑ a â Artistit Tuupa Records Oy. Čujottum 20.2.2021 (suomâkielân)
- ↑ a â 2000-lovvoost sämikirjálâšvuotâ šadda maaŋgâpiälásâžžân já stáđásmuvá Tulilla — dollagáttis: viermičáitáldâh sämmilii kirjálâšvuođâ iheluuvij ääigi. Čujottum 21.1.2024.
- ↑ a â amas amas amasmuvvat / Niillas Holmberg DAT. Čujottum 21.1.2024. (kirjetárukielân), (tavesämikielân) já (eŋgâlâskielân)
- ↑ a â Oaidnaleapmái, Čáhcesiellu / Niillas Holmberg DAT. Čujottum 20.1.2024. (kirjetárukielân), (tavesämikielân) já (eŋgâlâskielân)
- ↑ a â Niillas.com Čujottum 8.11.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Samiteahter.org Čujottum 8.11.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Yle.fi Čujottum 8.11.2021 (suomâkielân)
- ↑ Olsen, Edel: Jalvvi Niillas Holmberg: Goatnelle Säämi kirjerájupalvâlus. 30.8.2024. Čujottum 10.10.2024. (tavesämikielân) já (kirjetárukielân)
- ↑ a â b Tässä ovat Pohjoismaiden neuvoston kirjallisuuspalkinnon ehdokkaat 2025 27.2.2025. Tave-enâmij rääđi. Čujottum 2.3.2025. (suomâkielân)
- ↑ a â Riddu sessions. Riddu Riđđu. Čujottum 10.3.2021 (orjâlâškielân)
- ↑ a â Gaup, Anne Gro. – Riddu Riđđu attii munnje vejolašvuođa. Ávvir 4.2.2016. Čujottum 9.3.2021 (orjâlâškielân)
- ↑ a â Aikio, Áile. Niillas Holmbergii Sámiráđi girjjálašvuođabálkkašupmi Yle Säämi. 4.11.2014. Čujottum 27.12.2020 (orjâlâškielân)
- ↑ a â Sámiráđi girjjálašvuođabálkašupmi. NRK Sápmi. 4.11.2014. Čujottum 27.12.2020 (orjâlâškielân)
- ↑ a â Niillas Holmberg: amas amas amasmuvvat. Norden. Čujottum 29.12.2020 (suomâkielân)
- ↑ a â Jon Fosse sai Pohjoismaiden neuvoston kirjallisuuspalkinnon trilogiastaan "Andvake. Olavs draumar. Kveldsvævd". Norden. 27.10.15. Čujottum 30.12.2020 (suomâkielân)
- ↑ a â Niillas Holmberg. Norden. Čujottum 29.12.2020 (suomâkielân)
- ↑ a â Pohjoismaiden neuvoston lasten- ja nuortenkirjallisuuspalkinnon ehdokkaat 2015. Norden. Čujottum 29.12.2020 (suomâkielân)
- ↑ a â Alajärvi, Martta. Niillas Holmberg lea Jagi sápmelaš 2016 Yle Säämi. 12.11.2016. Čujottum 27.12.2020 (orjâlâškielân)