Njuškii siskáldâsân

Sämirääđi

Wikipedia:st
Sämirääđi viste Ucjuuvâst

Sämirääđi (orjâlâškielân Sámiráđđi, juulevsämikielân Sámeráde, maadâsämikielân Saemienraerie, nuorttâlâškielân Sääʹmsuåvtõs, kieldâsämikielân Са̄мь Соббарsuomâkielân Saamelaisneuvosto) lii sämmilij kulttuurpoolitlâš hiäŋgáámettum oovtâstpargo-orgaan, moos kuleh oovce sämiservid Taažâst, Ruotâst, SuomâstRuošâst.

Historjá

[mute | mute käldee]
Sämmilij 2. tave-eennâmlâš konferens uásiväldeeh Kárášjuuvâst ive 1956

Rääđi vuáđudui porgemáánu 18. peeivi 1956 sämmilij 2. tave-eennâmlâš konferensist Kárášjuuvâst noomáin Tave-eennâmlâš Sämirääđi. Cuáŋuimáánu 15.17. peeivij 1957 Anarist rääđi čokkânij vuossâmuu keerdi.[1]

Ive 1992 Helsigist uárnejui sämmilij 15. konferens, kost Ruošâ peln Kuáláduv säämi servi tuhhiittui jesânin já Tave-eennâmlâš Sämirääđi -noomâst kuođđui tave-eennâmlâš meddâl.[2]

Jeessânseervih

[mute | mute käldee]

Sämirääđist láá tääl kulmâ jeessânseervi Taažâst, kulmâ Ruotâst, ohtâ Suomâst já kyehti Ruošâst ađai ohtsis oovce sämiservid:[3]

Taažâst

[mute | mute käldee]

Ruotâst

[mute | mute käldee]

Suomâst

[mute | mute käldee]

Ruošâst

[mute | mute käldee]

Sämirääđi saavâjođetteijeeh

[mute | mute käldee]

Ovdil ive 1980 Tromssaast tollum sämmilij 11. tave-eennâmlâš konferens jyehi staatâst lâi jieijâs juávus já jyehi juáhusist jieijâs saavâjođetteijee[1], mut ton rääjist puoh juáhusijn lii lamaš ohtâsâš saavâjođetteijee, kii väljejuvvoo ain ihán häävild.[4]

Sämirääđi kulttuurtorjuuh

[mute | mute käldee]

Sämirääđi juáhá jyehi ive kulttuurtorjuid. Toi ulmen lii tuárjuđ, iäláskittiđ já ovdediđ ohtâlii sämitaaiđâ- já kulttuursyergi. Torjuu pyehtih uuccâđ ovtâskâs sämmiliih, sämijuávhuh já sämiseervih. Kulttuurtorjuid ruttâd Tave-enâmij ministerrääđi.[5]

Palhâšumeh

[mute | mute käldee]

Sämirääđi mieđeet kyehti palhâšume:

Škovlâláid

[mute | mute käldee]

Käldeeh

[mute | mute käldee]

  1. a â Rantala, Leif: Sámiráđđi 50 jagi (PDF) 3. Čujottum 27.12.2020. (tavesämikielân)
  2. Rantala, Leif: Sámiráđđi 50 jagi (PDF) 11. Čujottum 27.12.2020. (tavesämikielân)
  3. Sámiráđđi saamicouncil.net. Čujottum 27.12.2020. (tavesämikielân)
  4. Rantala, Leif: Sámiráđđi 50 jagi (PDF) 8. Čujottum 27.12.2020. (tavesämikielân)
  5. Schreck, Jasmina: Taažâ Sämirääđi lii juáhám ive 2025 kulttuurtorjuid Anarâš aavis. 21.1.2025. Čujottum 21.1.2025.
  6. Girjjalašvuođabálkkašupmi. Sämirääđi. Čujottum 27.12.2020 (orjâlâškielân)
  7. Sámiráđi gudnebálkkašumit jagiin 1985 - 2017 saamicouncil.net. Čujottum 4.2.2021. (tavesämikielân)
Jurgâlus
Jurgâlus
Taat artikkâl teikkâ uási tast lii jurgâlum ereskielâlâš Wikipedia artikkâlist.
Algâalgâliih artikkâleh: en:Saami Council & fi:Saamelaisneuvosto