Argentiina
| Argentiina täsiväldi República Argentina (espanjakielân) |
|
|---|---|
lippu |
vaakun |
| Staatâhäämi | littotäsiväldi |
| President | Javier Milei |
| Väripresident | Victoria Villarruel |
| Uáivikaavpug | Buenos Aires |
| Eres kaavpugeh |
Córdoba Rosario |
| Vijđodâh | 2 780 400 km² |
| – sisčääci |
1,6 % |
| Ässeeloho (2018) | 44 694 198 |
| – ässeesaahâdvuotâ | 16,1 ässed/km² |
| – aalmugstuárrum | 0,89 % (2018) |
| Virgáliih kielah | espanjakielâ |
| Vaaluut | Argentiina peso (ARS) |
| Äigi | UTC-3 |
| Jiečânâsvuotâ | |
| – Espanjast vuosmuu keerdi: uđđâsist: |
25. vyesimáánu 1810 9. syeinimáánu 1816 |
| Uánádâs | AR |
| – fiävruin | RA |
| – kirdemmašinijn | LV |
| Jotolâh | uálgispiälásâš |
| Sundenummeer | +54 |
| Internet TLD | .ar |
| Motto | "En unión y libertad" |
| Aalmuglâšlaavlâ | Himno Nacional Argentino |
|
|
|
Argentiina täsiväldi (espanjakielân República Argentina) teikkâ tuše Argentiina (espanjakielân Argentina) lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton uáivikaavpug lii Buenos Aires.
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]
Argentiina vijđodâh lii 2 780 400 km², mast 43 710 km² ađai 1,6 % lii čääci.[1] Vijđoduv mield Argentiina lii maailm 9. stuárráámus staatâ.[1]
Sajadâh já rääjih
[mute | mute käldee]Argentiina lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton ránnjástaatah láá Bolivia tavveen, Chile viestârist já Brasilia, Paraguay já Uruguay tavenuorttân. Argentiinast staatârääjih láá ohtsis 11 968 km.[1] Kuhemus rääji lii rääji Chilein, mii lii 6 691 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 541 km rääji Uruguayin.[1] Nuorttân Argentiina rájášuvá Atlant väldimeerân. Merâriddo lii ohtsis 4 989 km.[1]
Morfologia
[mute | mute käldee]
Argentiina alemus saje lii Aconcagua čokke (6 962 m) Mendoza eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláá já máddáápiäláá páálupelij alemus saje. Staatâ vyeligumos saje vist lii Laguna del Carbón (-105 m) Santa Cruz eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláá já máddáápiäláá páálupelij vyeligumos saje.
Haldâttâh já politiik
[mute | mute käldee]Argentiina staatâhäämi lii littotäsiväldi. Ive 2023 presidentvaaljâin Argentiina staatâhovdâ väljejui Javier Milei.
Haaldâtlâš jyehim
[mute | mute käldee]
| Nr. | Eennâmkodde | Uáivikaavpug | Vijđodâh (km2)[2] |
Ässeeloho (2010)[3] |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Littopirrâdâh | 203 | 2 891 082 | |
| 2. | La Plata | 307 571 | 15 594 428 | |
| 3. | Catamarca | 102 602 | 367 820 | |
| 4. | Resistencia | 99 633 | 1 053 466 | |
| 5. | Rawson | 224 686 | 506 668 | |
| 6. | Córdoba | 165 321 | 3 304 825 | |
| 7. | Corrientes | 88 199 | 993 338 | |
| 8. | Paraná | 78 781 | 1 236 300 | |
| 9. | Formosa | 72 066 | 527 895 | |
| 10. | San Salvador de Jujuy | 53 219 | 672 260 | |
| 11. | Santa Rosa | 143 440 | 316 940 | |
| 12. | La Rioja | 89 680 | 331 847 | |
| 13. | Mendoza | 148 827 | 1 741 610 | |
| 14. | Posadas | 29 801 | 1 097 829 | |
| 15. | Neuquén | 94 078 | 550 344 | |
| 16. | Viedma | 203 013 | 633 374 | |
| 17. | Salta | 155 488 | 1 215 207 | |
| 18. | San Juan | 89 651 | 680 427 | |
| 19. | San Luis | 76 748 | 431 588 | |
| 20. | Río Gallegos | 243 943 | 272 524 | |
| 21. | Santa Fé | 133 007 | 3 200 736 | |
| 22. | Santiago del Estero | 136 351 | 896 461 | |
| 23. | Ushuaia | 21 263* | 126 190 | |
| 24. | San Miguel de Tucumán | 22 524 | 1 448 200 |
Škovlâláid
[mute | mute käldee]- Lasetiäđuh Argentiinast láá siijđoin 54–57 (10. La Plata enâmeh – valje já piärgu maailmkáávpán) oppâkirjeest ŠE Amerik.
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Argentiina.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ a â b c č d Explore All Countries — Argentina The World Factbook. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Argentina: Urban Agglomerations - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information www.citypopulation.de. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Censo 2010 Argentina resultados definitivos: mapas web.archive.org. 1.9.2012. Čujottum 4.10.2024. (espanjakielân)