Landsgemeinde (Glarus)

Glarus Landsgemeinde lii aalmugjienâstem, mii lii uárnejum ive 1387 rääjist Glarus kantonist, Sveeicist. Tot lii maailmist já Sveeicist-uv áinoošlajâsâš njuolgâ demokratia tábáhtus.

Jienâstem[mute | mute käldee]

Vyesimáánu vuossâmuu pasepeeivi kanton puoh jieŋâvuoigâdvuođâliih čokkâneh Glarus kaavpug uáivitorin huksejum rieggei. Rieggee siisâ peesih tuše jieŋâvuoigâdvuođâliih. Sist puohâin lii ivnááš jienâstemlippu. Kaskoo rieggee lii sárnumaladâs, já ulmuuh čuážžuh rieggee roobdâin. Láá meid muáddi peeŋkâ, mut toh láá uáivildum tuše puoh puárásumos ulmuid. Landsgemeindest lii muuneeld meridum ohjelm, mut kii peri uážžu puáttiđ sárnuđ mon peri ääšist. Ulmuuh peesih jienâstiđ jyehi ääšist ton áášán kyeskee sahâvuárui maŋa. Ääši peeleest leijee ulmuuh pajedeh jienâstemliipu kieđâstis. Ääši vuástá leijee ulmuuh vuod iä paijeed kieđâs. Ohtâ muuneeld väljejum olmooš – nuuvt kočodum "Landsammann" – árvuštâl tom, láá-uv eenâb ulmuuh ääši peeleest vâi vuástá. Nubij sanijguin jienah iä rekinistuu tárkká, peic loppâpuáđus lii árvu. Sahâvuáruh já jienâstmeh pyehtih pišteđ maŋgâ tiijme.^[1]

Peeivi loopâst ulmuuh láá vaibâm, mut siämmást sij láá čiävlááh puáris demokraatlii ärbivyevistis já halijdeh väldid uási tábáhtusân. Ulmuuh savâstâleh mielâstis puáttee jienâstmijn kähvipeevdi piällást já pargosoojijn. Tuáimee demokratian kulá meid ton tuhhiittem, ete jieijâs uáivild ij ain vyeiti.^[1]

Koronapandemia[mute | mute käldee]

Ive 2020 Landsgemeinde iä ornim koronaepidemia keežild, já ive 2021 Landsgemeinde uárnejui esken čohčâmáánust. Čohčâmáánu 2021 äššilistoost lijjii el.: "1 622 500 fraangi arvetunnel Braunwaldân?" já "Lase toorjâ párnái muusiklii škovliimân?".^[1]

Markkâneh[mute | mute käldee]

Landsgemeinde-peeivi Glarus kaavpugist uárnejuvvojeh meid markkâneh. Tobbeen vyebdih puohlágánijd tävirijd já purrâmušâid. Ärbivuáválávt jienâstempeeivi ulmuuh poreh kälbipiärgumaarfijd, pottááknjuvdos já luumuid. Puáhtá meid smakkiđ maailm puárásumos vuástá: Schabziger.^[1]

Liŋkkâ[mute | mute käldee]

Glarus landsgemeinde päikkisiijđoh (saksakielân)

Käldeeh[mute | mute käldee]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Fabrizio Brecciaroli: Aalmugjienâstem Glarusist Loostâš 2021/4: Anarâškielâ servi ry. Čujottum 13.12.2021.

[Loostâš-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Fabrizio Brecciaroli: Aalmugjienâstem Glarusist Loostâš 2021/4: Anarâškielâ servi ry. Čujottum 13.12.2021.

[1]