Afganistan
Afganistan islamlâš eemiirkodde د افغانستان اسلامي امارت (paštukielân) Də Afġānistān Islāmī Imārat امارت اسلامی افغانستان(darikielân) Imārat-i Islāmī-yi Afğānistān |
|
---|---|
lippu |
vaakun |
Staatâhäämi | islamlâš emiirikodde |
Emiiri | Hibatullah Akhundzada |
Uáivikaavpug | Kabul |
Eres kaavpugeh |
Kandahar, Herat |
Vijđodâh | 652 230[1] km² |
Ässeeloho (2024) | 40 121 552 |
– ässeesaahâdvuotâ | 61,5 ässed/km² |
Virgáliih kielah | paštukielâ (afgaani), darikielâ (Afganistan farsi) |
Vaaluut | Afganistan afgaani (AFN) |
Äigi | UTC+4.30 |
Jiečânâsvuotâ | |
– Ovtâstum kunâgâskoddeest | 19. porgemáánu 1919 |
Uánádâs | AF |
– fiävruin | AFG |
– kirdemmašinijn | YA |
Jotolâh | uálgispiälásâš |
Sundenummeer | +93 |
Internet TLD |
.af افغانستان. |
Motto |
لا إله إلا الله، محمد رسول الله ("Lā ʾilāha ʾillā llāh, Muhammadun rasūlu llāh") |
Aalmuglâšlaavlâ |
دا د باتورانو کور (paštukielân) (Dā Də Bātorāno Kor) |
|
Afganistan lii staatâ Aasiast. Ton uáivikaavpug lii Kabul.[1]
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]Afganistan vijđodâh lii 652 230 km², mast 0 km² lii čääci.[1] Vijđoduv mield Afganistan lii maailm 43. stuárráámus staatâ.[1]
Sajadâh já rääjih
[mute | mute käldee]Afganistan lii siseennâmstaatâ Aasiast. Ton ránnjástaatah láá tavveen Turkmenistan, Uzbekistan já Tadžikistan, nuorttân Kiina, maadânuorttân já mäddin Pakistan já viestârist Iran.[1] Afganistanist staatârääjih láá ohtsis 5 987 km.[1] Kuhemus rääji lii rääji Pakistanáin, mii lii 2 670 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 91 km rääji Kiinain. Afganistan lii siseennâmstaatâ ađai tast ij lah ollágin merâriddo.[1]
Ránnjástaatâ | Rääji kukkodâh | Kárttá |
---|---|---|
Turkmenistan | 804 km | |
Uzbekistan | 144 km | |
Tadžikistan | 1 357 km | |
Kiina | 91 km | |
Pakistan | 2 670 km | |
Iran | 921 km |
Morfologia
[mute | mute käldee]Afganistan alemus saje lii Noshaq čokke (7 492 m).[1] Ton vyeligumos saje vist lii räjijuuvâ Amu Darya riddo (258 m).[1]
Haldâttâh já politiik
[mute | mute käldee]Afganistan staatâhäämi lii islamlâš eemiirkodde. Afganistan staatâhovdâ lii eemiir. Tááláš eemiir lii Hibatullah Akhundzada.
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Afganistan.
Käldeeh
[mute | mute käldee]