Kemiönsaari

Wikipedia:st
Kemiönsaari
Kemiö kirkko
Kemiö kirkko
Staatâ Suomâ
Eennâmkodde Varsinais-Suomâ
Vijđodâh 2 801,02[1] km²
– eennâm 686,84 km² (24,5 %)
– sisčääci 10,91 km² (3,9 %)
– merâčääci 2 103,27 km² (71,6 %)
Ässeeloho 6 632[2] (31.3.2021)
Ässeesaahâdvuotâ 9,62 ässed/km² (31.12.2020)
Eenikielâ 31.12.2020[3]
– suomâkielâ 29,2 %
– ruotâkielâ 67,5 %
– sämikielah 0,0 %
– eres kielah 3,3 %

Kemiönsaari (ruotâkielân Kimitoön) lii kieldâ Suomâst, Varsinais-Suomâ eennâmkoddeest. Kemiönsaarist ääsih 8 219 olmožid, já ton vijđodâh lii 2 801,02 km², mast 2 114,18 km² lii čääci. Kemiönsaari naaburkieldah láá Salo, Raasepori, Hanko, ParainenSauvo.

Historjá[mute | mute käldee]

Paraisii já Kemiönsaari kieldâlahtemeh

Kemiönsaari kieldâ šoodâi ive 2009 aalgâst, ko Dragsfjärd, KemiöVästanfjärd kieldah lahtojii oohtân.

Kieldâlahtemeh[mute | mute käldee]

Hiittisii kieldâ lohtui Dragsfjärd kieldân ive 1969 aalgâst. Talle uđđâivemáánu 1. peeivi 2009 Dragsfjärd, KemiöVästanfjärd kieldah lahtojii oohtân. Uđđâ kieldâ nommân šoodâi Kemiönsaari.

Hiittinen lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88,9 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11,1 % sarnuu suomâkielâ ive 1960.[4] Dragsfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 76 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 21 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (3 % sarnuu eres kielâ). Kemiö lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 64 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 33 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Västanfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Meiddei uđđâ Kemiönsaari kieldâ lii kyevtkielâlâš. Ive 2020 loopâst ton ässein 67,5 % sarnuu ruotâkielâ, 29,2 % sarnuu suomâkielâ, já 3,3 % sarnuu mottoom eres kielâ.[5]

Viehâdâh[mute | mute käldee]

Ässeeloho[mute | mute käldee]

Kemiönsaari ässeeloho iivij 1980–2020
Ihe Ässeeh
1980
  
9 022
1985
  
8 676
1990
  
8 371
1995
  
8 041
2000
  
7 663
2005
  
7 462
2010
  
7 191
2015
  
6 909
2020
  
6 619
Käldee: Suomâ statistiikkuávdáš.[2]

Čuákkipääihih[mute | mute käldee]

# Čuákkipäikki Ässeeloho
(31.12.2017)
1 Kemiö markkân 1 302
2 Taalintehdas 1 137
3 Dragsfjärd markkân (Kärra) 608
4 Lammala 216
5 Björkboda 209

Kieldâ kuávdáščuákkipäikki lii puáidudum.

Siijdah[mute | mute käldee]

Dragsfjärd[mute | mute käldee]

Björkboda, Genböle, Dalen, Hammarsboda, Hertsböle, Kråkvik, Kulla, Kärra, Labbnäs, Lillfinnhova, Långnäs, Nordanå, Purunpää, Rosendal, Rövik, Skinnarvik, Smedskulla, Storfallan, Storfinnhova, Stusnäs, Sunnanå, Söderby, Söderlångvik, Söglö, Tynglax, Ytterölmos já Överölmos.

Hiittinen[mute | mute käldee]

Bergö, Biskopsö, Bolax, Böle, Hiittinen (Hitis), Holma, Högsåra, Kakskiela (Kaxskäla), Kasnäs, Rosala, Stubbnäs, Tunhamn, Vänoxa já Vänö.

Kemiö[mute | mute käldee]

Albrektsböle, Berga, Bjensböle, Bogsböle, Branten, Brokärr, Båtkulla, Böle, Dalby, Dalkarlby, Degerdal, Ekniemi (Eknäs), Elmdal, Engelsby, Flugböle, Fröjdböle, Gammelby, Gräsböle, Gundby, Gästerby, Helgeboda, Hova, Hulta, Högmo, Kalkkila (Kalkila), Kaskärr, Kiila (Kila), Kirkonkylä (Kyrkoby), Koddböle, Koivuranta, Koustar, Kuggböle, Kvarnböle, Kårkulla, Labböle, Lamkulla, Lappdal, Lemnäs, Lillvik, Linnarnäs, Länsiniemi (Västerudden), Lövböle, Mainiemi (Majniemi), Makila, Mattböle, Mattkärr, Mjösund, Måsa, Nordvik, Norrlångvik, Norrsundvik, Orrnäs, Pajböle, Pederså, Pungböle, Påvalsby, Reku, Rugnola, Santasaari (Sandö), Skarpböle, Skoböle, Skog, Skogsböle, Skålböle, Skäggböle, Smedaböle, Smedsböle, Småland, Stenmo, Strömma, Suomenkulma (Finnudden), Syvälahti (Sjölax), Tavasttrona, Tjuda, Tolfsnäs, Torsböle, Trotby, Träskö, Vestlahti (Vestlax), Viksgård, Viksvidja, Villkärr, Vreta, Västankärr, Västermark já Östermark.

Västanfjärd[mute | mute käldee]

Billböle, Brännboda, Finsjö, Galtarby, Gräggnäs, Illo, Kobböle, Misskärr, Nivelax, Norrlammala, Pörtsnäs, Sirnäs, Södersundvik, Söderlammala, Tappo, Västanfjärd já Östanå.

Käldeeh[mute | mute käldee]

  1. Suomen pinta-ala kunnittain 1.1.2019 – Finlands areal kommunvis 1.1.2019 (PDF) Eennâmmittedemlájádâs. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  2. 2,0 2,1 Väestörakenteen ennakkotiedot alueittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  3. Kieli sukupuolen mukaan kunnittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  4. Suomen tilastollinen vuosikirja 1968 (PDF) Kansalliskirjaston julkaisuarkisto Doria: Tilastollinen päätoimisto. Čujottum 26.2.2022. (suomâkielân)
  5. Kieli sukupuolen mukaan kunnittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 26.2.2022. (suomâkielân)