Kemiönsaari

Kemiönsaari
Kemiö kirkko
Staatâ	Suomâ
Eennâmkodde	Varsinais-Suomâ
Vijđodâh	2 801,02 km²
– eennâm	686,84 km² (24,5 %)
– sisčääci	10,91 km² (3,9 %)
– merâčääci	2 103,27 km² (71,6 %)
Ässeeloho	6 632 (31.3.2021)
Ässeesaahâdvuotâ	9,62 ässed/km² (31.12.2020)
Eenikielâ	31.12.2020
– suomâkielâ	29,2 %
– ruotâkielâ	67,5 %
– sämikielah	0,0 %
– eres kielah	3,3 %

Kemiönsaari (ruotâkielân Kimitoön) lii kieldâ Suomâst, Varsinais-Suomâ eennâmkoddeest. Kemiönsaarist ääsih 8 219 olmožid, já ton vijđodâh lii 2 801,02 km², mast 2 114,18 km² lii čääci. Kemiönsaari naaburkieldah láá Salo, Raasepori, Hanko, Parainen já Sauvo.

Historjá

Paraisii já Kemiönsaari kieldâlahtemeh

Kemiönsaari kieldâ šoodâi ive 2009 aalgâst, ko Dragsfjärd, Kemiö já Västanfjärd kieldah lahtojii oohtân.

Kieldâlahtemeh

Hiittisii kieldâ lohtui Dragsfjärd kieldân ive 1969 aalgâst. Talle uđđâivemáánu 1. peeivi 2009 Dragsfjärd, Kemiö já Västanfjärd kieldah lahtojii oohtân. Uđđâ kieldâ nommân šoodâi Kemiönsaari.

Hiittinen lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88,9 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11,1 % sarnuu suomâkielâ ive 1960. Dragsfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 76 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 21 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (3 % sarnuu eres kielâ). Kemiö lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 64 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 33 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Västanfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Meiddei uđđâ Kemiönsaari kieldâ lii kyevtkielâlâš. Ive 2020 loopâst ton ässein 67,5 % sarnuu ruotâkielâ, 29,2 % sarnuu suomâkielâ, já 3,3 % sarnuu mottoom eres kielâ.

Viehâdâh

Ässeeloho

Kemiönsaari ässeeloho iivij 1980–2020
Ihe			Ässeeh
1980			9 022
1985			8 676
1990			8 371
1995			8 041
2000			7 663
2005			7 462
2010			7 191
2015			6 909
2020			6 619
Käldee: Suomâ statistiikkuávdáš.

Čuákkipääihih

#	Čuákkipäikki	Ässeeloho (31.12.2017)
1	Kemiö markkân	1 302
2	Taalintehdas	1 137
3	Dragsfjärd markkân (Kärra)	608
4	Lammala	216
5	Björkboda	209

Kieldâ kuávdáščuákkipäikki lii puáidudum.

Siijdah

Dragsfjärd

Björkboda, Genböle, Dalen, Hammarsboda, Hertsböle, Kråkvik, Kulla, Kärra, Labbnäs, Lillfinnhova, Långnäs, Nordanå, Purunpää, Rosendal, Rövik, Skinnarvik, Smedskulla, Storfallan, Storfinnhova, Stusnäs, Sunnanå, Söderby, Söderlångvik, Söglö, Tynglax, Ytterölmos já Överölmos.

Hiittinen

Bergö, Biskopsö, Bolax, Böle, Hiittinen (Hitis), Holma, Högsåra, Kakskiela (Kaxskäla), Kasnäs, Rosala, Stubbnäs, Tunhamn, Vänoxa já Vänö.

Kemiö

Albrektsböle, Berga, Bjensböle, Bogsböle, Branten, Brokärr, Båtkulla, Böle, Dalby, Dalkarlby, Degerdal, Ekniemi (Eknäs), Elmdal, Engelsby, Flugböle, Fröjdböle, Gammelby, Gräsböle, Gundby, Gästerby, Helgeboda, Hova, Hulta, Högmo, Kalkkila (Kalkila), Kaskärr, Kiila (Kila), Kirkonkylä (Kyrkoby), Koddböle, Koivuranta, Koustar, Kuggböle, Kvarnböle, Kårkulla, Labböle, Lamkulla, Lappdal, Lemnäs, Lillvik, Linnarnäs, Länsiniemi (Västerudden), Lövböle, Mainiemi (Majniemi), Makila, Mattböle, Mattkärr, Mjösund, Måsa, Nordvik, Norrlångvik, Norrsundvik, Orrnäs, Pajböle, Pederså, Pungböle, Påvalsby, Reku, Rugnola, Santasaari (Sandö), Skarpböle, Skoböle, Skog, Skogsböle, Skålböle, Skäggböle, Smedaböle, Smedsböle, Småland, Stenmo, Strömma, Suomenkulma (Finnudden), Syvälahti (Sjölax), Tavasttrona, Tjuda, Tolfsnäs, Torsböle, Trotby, Träskö, Vestlahti (Vestlax), Viksgård, Viksvidja, Villkärr, Vreta, Västankärr, Västermark já Östermark.

Västanfjärd

Billböle, Brännboda, Finsjö, Galtarby, Gräggnäs, Illo, Kobböle, Misskärr, Nivelax, Norrlammala, Pörtsnäs, Sirnäs, Södersundvik, Söderlammala, Tappo, Västanfjärd já Östanå.