Wikipedia:Kielâravvuuh

Teehi puáhtá lasettiđ kielâravvuid.

Jis halijdâh ravvuid, moh iä tääbbin kavnuu, te puávtáh lasettiđ jieijâd koččâmâš.

Ovtâstumstaatah > Ovtâstum staatah

Tiervâ!

Petter mielâst "Ovtâstumstaatah" lii puástud já kolgâččij leđe "Ovtâstum staatah". Ađai kalga mutteđ puoh Ovtâstumstaatah/Ovtâstumstaatâi/Ovtâstumstaatâin > Ovtâstum staatah/Ovtâstum staatâi/Ovtâstum staatâin.

Ovtâstumstaatâlâš lii olmânáál, já tom ij taarbâš mutteđ.

-Muotâ (savâstâllâm) 2. njuhčâmáánuta 2021 kello 22.21 (EET)

Tiervâ! Muštâlij-uv sun mondiet tot lii nuuvt?

-Seipinne (savâstâllâm) 3. njuhčâmáánuta 2021 kello 12.50 (EET)

Sun eeđâi, et ovtâstum meerhâš yhdistynyt ige yhdys-. Yhdysvallat lii kuálussääni, mut Ovtâstum staatah (ađai Yhdistyneet valtiot) ij lah. Taan ääšist lii meiddei Kielâjuáhus virgálâš miärádâs, mon mield Ovtâstum staatah lii áinoo tuhhiittum termâ já Ovtâstumstaatah-teermâ ij uážu kevttiđ.

-Muotâ (savâstâllâm) 3. njuhčâmáánuta 2021 kello 13.17 (EET)

riemmâđ viirgán > algâttiđ virgeest

Tiervâ!

Márjá-Liisá mielâst "riemmâđ viirgán" lii puástud já kolgâččij leđe "algâttiđ virgeest". Ađai kalga mutteđ puoh riemmâđ viirgán > algâttiđ virgeest.

--Muotâ (savâstâllâm) 13. njuhčâmáánuta 2021 kello 12.55 (EET)

šoddâđ vuáimán > puáttiđ vuáimán

Tiervâ!

Márjá-Liisá mielâst "šoddâđ vuáimán" lii puástud já kolgâččij leđe "puáttiđ vuáimán". Ađai kalga mutteđ puoh šoddâđ vuáimán > puáttiđ vuáimán.

--Muotâ (savâstâllâm) 13. njuhčâmáánuta 2021 kello 12.57 (EET)

Tiervâ! Lam kiävttám tom ko anarâškielâg vuáđulaavâst lii "šoddâđ vuáimán", mut tääl tiäđám kevttiđ "puáttiđ vuáimán". Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 13. njuhčâmáánuta 2021 kello 13.24 (EET)

Ličij mudoi pyeri idea lasettiđ täid Nettidigisaanijd! :) -Yupik (savâstâllâm) 13. njuhčâmáánuta 2021 kello 13.26 (EET)

-ijkkár vs- -ikko

Márjá-Liisá já Petter mielâast kiäjus -ijkkár čuujoot táválávt ulmui. Ađai kalga mutteđ puoh klassijkkár > klassikko. Klassikko ij suujâ (ml. nominatiiv lii klassikkoh).

Ovdâmerkkân: Suu peeggâlmumos kirje Uccâ priinsâš (Le Petit Prince, 1943) lii 1900-lovo klassijkkár > klassikko.

--Muotâ (savâstâllâm) 13. cuáŋuimáánuta 2021 kello 15.28 (EEST)

Ađai meid akatemikko -> akatemijkkár? -Yupik (savâstâllâm) 16. cuáŋuimáánuta 2021 kello 13.36 (EEST)

... vs. -ikkár?

Teknikko lii teknikkár taan mield. Ličij-uv teknijkkár pyereeb? -Yupik (savâstâllâm) 16. cuáŋuimáánuta 2021 kello 13.36 (EEST)

Taat ij lah vala normâdum virgálávt. Mun lam koijâdâm Säämi kielâkäldest. Virgálâš miärádâs puátá muádi mánuppaje siste. Kiäččuseh -ikkár já -ijkkár láá vissâ kuohtuuh OK. Muu mielâst ij lah mihheen iäruid toi kooskâst. Meiddei sääni "akateemikko" lii vaarâ OK, ko tot lii kevttum Korpist. Čuolmâ lii tot, et anarâškielâst ij lah ärbivuáválâš kiäjus: -ijkkár puátá pajekielâst já -ikko puátá suomâkielâst. Kalga vyerdiđ Säämi kielâkäldee miärádâs. Muu iävtuttâs lii tot, et mij kevttip -ijkkár ko saahâ lii ulmust já -ikko eres tábáhtusâin. Mij pyehtip keččâđ ääši uđđâsist talle ko virgálâš miärádâs puátá. --Muotâ (savâstâllâm) 16. cuáŋuimáánuta 2021 kello 23.21 (EEST)

Heivee! -Yupik (savâstâllâm) 19. cuáŋuimáánuta 2021 kello 12.55 (EEST)

Virgálâš miärádâs lii puáttám: Kielâjuávus lii savâstâllâm tuu koččâmušâst moonnâm čuákkimist, já miärádâssân šoodâi myenster politikkár, akatemikkár, musikkár, teknikkár jna. Mij ferttip kuuloold mutteđ puoh -ijkkár > -ikkár.--Muotâ (savâstâllâm) 25. čohčâmáánu 2021 tme 12:45 (EEST)

Äšši čielgâs! Musi(j)kkárijn lii val myenster:Musijkkár, mut jurdám et mudoi puoh láá tääl tivvum. Meid matemati(j)kkár, komijkkár, akatemikkár já teknikkár. Politi(j)kkár já fysi(j)kkár val tivvumkooskâst. -Yupik (savâstâllâm) 25. čohčâmáánu 2021 tme 22:28 (EEST)

Já tääl lii kritikkár vaalmâš -Yupik (savâstâllâm) 25. čohčâmáánu 2021 tme 22:38 (EEST)

Tääl meid myenster:Musijkkár lii tivvum.--Muotâ (savâstâllâm) 25. čohčâmáánu 2021 tme 23:55 (EEST)

Já fysikkáreh (meid váimus-, bio- já kvanttifysijkkáreh :)) -Yupik (savâstâllâm) 26. čohčâmáánu 2021 tme 00:16 (EEST)

Láá-uv tääl puoh tivvum? -Yupik (savâstâllâm) 26. čohčâmáánu 2021 tme 00:43 (EEST)

Muu mielâst láá :)--Muotâ (savâstâllâm) 26. čohčâmáánu 2021 tme 00:53 (EEST)

\o/ -Yupik (savâstâllâm) 26. čohčâmáánu 2021 tme 01:08 (EEST)

Järjestö

Avaruusjärjestö/space agency

Maht avaruusjärjestö iättoo sämikielân? Komovuotâornijdume, komovuotâornijdâh, komovuotâservi, komovuotâorganisaatio? Ovdâmerkkân European Space Agency (suom. Euroopan avaruusjärjestö) -Yupik (savâstâllâm) 30. vyesimáánu 2021 tme 19:00 (EEST)

Komovuotâornijdume heivee. --Muotâ (savâstâllâm) 30. vyesimáánu 2021 tme 19:53 (EEST)

Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 30. vyesimáánu 2021 tme 20:13 (EEST)

IUCN uhkevuálásâšvuođâ tääsih jieškote-uvlágán kieláid

kove	uánádâs	anarâškielân	suomâkielân	orjâlâškielân	nuorttâlâškielân	eŋgâlâskielân
	EX	lappum	hävinnyt		läppjum	extinct
	EW	luándust lappum	luonnosta hävinnyt		luâđast läppjum	extinct in the wild
	CR	kriittisávt uhkevuálásâš	äärimmäisen uhanalainen	erenoamáš áitatvuloš hirbmat áitojuvvon		critically endangered
	EN	tuođâlávt uhkevuálásâš	erittäin uhanalainen	hui áitatvuloš erenoamáš áitojuvvon	?samai vaarvuâlaž	endangered
	VU	hiäjulum	vaarantunut	váravuloš		vulnerable
	NT	čalmeestoonnum	silmälläpidettävä	dárkonvuloš		near threatened
	LC	eellimvuáimálâš	elinvoimainen	eallinávccalaš	jieʹllemviõkksaž	least concern
	DD	váijuvávt tubdum	puutteellisesti tunnettu			data deficient
	NE	ij árvuštâllum	arvioimatta jätetty			not evaluated
	CR+EN+VU	uhkevuálásâš	uhanalainen	áitatvuloš áitojuvvon	?vaarvuâlaž	threatened

Viigâm selgâttiđ maht taah iättojeh orjâlâškielân, te čoggim smnwikist täid anarâškielân. Puoh saanijd jiem kavnâm anarâškielâg versioid. -Yupik (savâstâllâm) 3. kesimáánu 2021 tme 01:52 (EEST)

Mlolthuis lii tuhhiittâm anarâškielâlijd saanijd. --Muotâ (savâstâllâm) 3. kesimáánu 2021 tme 13:16 (EEST)

Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 3. kesimáánu 2021 tme 14:34 (EEST)

Tääl láá taid koveh, maid puáhtá kevttiđ ei. myensterist já artikkâlijn. Lii meid luokka taid kuuvijd. NT-kove (čalmeestoonnum) váilu tondiet ko kooveest lii feilâ. Tivom tom onne. -Yupik (savâstâllâm) 9. kesimáánu 2021 tme 17:45 (EEST)

Takkâ ennuv!--Muotâ (savâstâllâm) 9. kesimáánu 2021 tme 22:25 (EEST)

Ereslágán < su. erilainen

Suomâ erilainen ij pyevti ain jurgâliđ ereslágán. Om. puáhtá tutkâđ čuávvoo celkkuu:

Kenkäkaupassa oli erilaisia kenkiä.

Tothân meerhâš tom, et käävpist lijjii sandaaleh, stevileh, monoh, mokkasineh, njuppâheh jna. Tom puáhtá jurgâliđ veikâba návt:

Kamuvkäävpist lijjii jyehilágán kammuuh. Kamuvkäävpist lijjii maaŋgâlágán kammuuh. Kamuvkäävpist lijjii jieškote-uvlágán kammuuh.

Ereslágán-sääni kiävttoo talle ko verdid maidnii moosnii. Jis iätá "Kamuvkäävpist lijjii ereslágán kammuuh”, te toos lii vyerdimist tonsullâsâš jotkâ et "ko osuuskäävpist".

-ooppinen -> -ooppisâš/-opisâš? já -ooppi -> -oop?

Allotrooppinen, mikroskooppinen, trooppinen, atooppinen jno.? Allotrooppi, elektronimikroskooppi, isotooppi, teleskooppi jno.? -Yupik (savâstâllâm) 24. kesimáánu 2021 tme 00:04 (EEST)

-ooppisâš (om. trooppisâš) já -oop (om. isotoop, mikroskoop) --Muotâ (savâstâllâm) 24. kesimáánu 2021 tme 00:20 (EEST)

Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 24. kesimáánu 2021 tme 00:52 (EEST)

uralilainen -> uuraallâš

Mlolthuis mielâst rievtis sääni lii uuraallâš.--Muotâ (savâstâllâm) 25. kesimáánu 2021 tme 13:56 (EEST)

Láá-uv uárjisämikielah já nuorttâsämikielah ok vuoi láá-uv uárjisämmiliih kielah já nuorttâsämmiliih kielah pyerebeh? Naba uárji-/fiestâr-/viestâr-? -Yupik (savâstâllâm) 25. kesimáánu 2021 tme 21:06 (EEST)

Mlolthuis mielâst uárjisämikielah já nuorttâsämikielah ok, viestâr- ok (fiestâr- ij).--Muotâ (savâstâllâm) 26. kesimáánu 2021 tme 00:01 (EEST)

fi. -iini / se. -iidna

Anarâškielân oro lemin sehe -iin (tamburiin, vitamiin, proteiin, (ribo)nukleiin) já -in (margarin). Lii-uv -iin rievtis häämi? Ton lasseen puoh ovdâmeerhâin láá paijeel 2 staavvâl, mut jis sääni lii kyevtistaavvâlsâš tegu fi. puriini? Lii-uv taat puuriin/puriin/puurin/purin? -Yupik (savâstâllâm) 13. syeinimáánu 2021 tme 11:25 (EEST)

Puáhtá kevttiđ -iin teikâ -in. Kuohtuuh láá olmânáál já kiävtust. Jis ol. nominatiiv/nominativ lii kyevtistaavvâlsâš já kuávdáškonsonant lii ovtâskâs konsonant, te vuossâmuu staavvâl vookaal já nube staavvâl vookaal láá kuheh (puuriin). Kuhes vokaleh uánáneh suujâtmist (purinân, purinist, purineh jna).--Muotâ (savâstâllâm) 13. syeinimáánu 2021 tme 12:47 (EEST)

Takkâ! Tääl lii hiälpub čäälliđ tágárijd saanijd :) -Yupik (savâstâllâm) 13. syeinimáánu 2021 tme 14:48 (EEST)

Almosvalastâllâmšlaajah

Tääl ko láá kesiolympialiih, smietâškuottim maht iättojeh taah šlaajah sämikielân:

suomâkielân	orjâlâškielân	anarâškielân	nuorttâlâškielân
yleisurheilu	bođuvaláštallan	almosvalastâllâm
juoksulaji		kaččâmšlaajâ
100 metrin juoksu		100 meetter kaččâm
200 metrin juoksu		200 meetter kaččâm
800 metrin juoksu		400 meetter kaččâm
800 metrin juoksu		800 meetter kaččâm
1 500 metrin juoksu		1 500 meetter kaččâm
5 000 metrin kaččâm		5 000 meetter kaččâm
10 000 metrin juoksu		10 000 meetter kaččâm
maraton		maraton
100 metrin aitajuoksu	100 m áideviehkan	100 meetter äiđikaččâm
400 metrin aitajuoksu	400 m áideviehkan	400 meetter äiđikaččâm
3000 metrin estejuoksu		3000 meetter eestâkaččâm
4 × 100 metrin viestijuoksu	4 x 100 m sáttaviehkan 4 x 100 m vuorroviehkan	4 × 100 meetter viestâkaččâm
4 x 400 metrin viestijuoksu	4 x 400 m sáttaviehkan 4 x 400 m vuorroviehkan	4 x 400 meetter viestâkaččâm
kävelylaji		väzzimšlaajâ
20 kilometrin kävely		20 kilomeetter väzzim
50 kilometrin kävely		50 kilomeetter väzzim
heittolaji		šlivgimšlaajâ
kuulantyöntö	kuvllásuhppen meid jorbosuhppen	kuulašlivgim
kiekonheitto	skierrobálkesteapmi	skiärrušlivgim
moukarinheitto	veahčiršlivgen	moovgaršlivgim
keihäänheitto	sáitebálkesteapmi meid sáitesuhppen	säittišlivgim
hyppylaji	njuikensuorgi	njuškimšlaajâ
pituushyppy	guhkkodatnjuiken	kukkodâhnjuškim	kokklõsnjoikk
korkeushyppy	allodatnjuiken meid holganjuiken	alodâhnjuškim	pââjasnjuiʹǩǩõs
seiväshyppy	gárggalmastin meid stávránjuiken	stávránjuškim
kolmiloikka	golmmačeallun	kulmâlavkkim	kolmmläuʹǩǩ
ottelulaji		valdâlemšlaajâ
kymmenottelu		lovevaldâlem
seitsenottelu		čiččâmvaldâlem

-Yupik (savâstâllâm) 25. syeinimáánu 2021 tme 21:22 (EEST)

Tärhistum Mlolthuisáin. --Muotâ (savâstâllâm) 27. syeinimáánu 2021 tme 17:44 (EEST)

Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 00:33 (EEST)

Kuulauigâdem njuolgâdusâi mield kuula ij uážu šlivgiđ, tuše uigâdiđ, te lam kiävttám kuulauigâdem já kuulauigâdeijee. -Yupik (savâstâllâm) 22. čohčâmáánu 2021 tme 13:16 (EEST)

Mlolthuis lii keksim kuulašlivgim. Aäai tot lii olmânáál.--Muotâ (savâstâllâm) 22. čohčâmáánu 2021 tme 15:13 (EEST)

Kesiolympialij šlaajah

Taa kesiolympialij šlaajâi noomah:

Mlolthuis lii tärhistâm taid. --Muotâ (savâstâllâm) 27. syeinimáánu 2021 tme 22:38 (EEST)

Taat lii hirmâd pyeri! Takkâ! -Yupik (savâstâllâm) 21. čohčâmáánu 2021 tme 01:14 (EEST)

Avaruussukkula já säähavaintopallo?

Áimukeerdi keerdih (ij mittokaavast)

Láá-uv taid jo anarâškielâg säänih? Komovuotâsukkul? -Yupik (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 00:33 (EEST)

Muu mielâst komovuotâsukkul heivee. Säähavaintopallo puáhtá leđe veikkâ šoŋŋâpállu.--Muotâ (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 00:46 (EEST)

Heivee-uv kove? :) -Yupik (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 01:20 (EEST)

Muu mielâst heivee. --Muotâ (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 01:29 (EEST)

Takkâ! Jis máttáám maht konvertistiđ PNG-kuuvijd SVG-kovveen, šiipšâm tuom nube-uv. -Yupik (savâstâllâm) 11. porgemáánu 2021 tme 01:40 (EEST)

Euroopan yhteisö

Ive 1981 siijđost lii "uđđâivemáánu 1. peeivi – Kreikka seervâi Euroop unionân." Taat ij lah vuoigist, ko Euroop union vuáđudui eskân ive 1992. Ovdil taat lâi suomâkielân Euroopan yhteisö. Taat lii termWikist, mut puoh versioh láá "false". Láá-uv iävtuttâsah? -Yupik (savâstâllâm) 21. čohčâmáánu 2021 tme 01:12 (EEST)

Euroop siärvus teikâ Euroop ovtâstume. -Muotâ (savâstâllâm) 21. čohčâmáánu 2021 tme 02:30 (EEST)

Takkâ! Kevttim siärvus-sääni. -Yupik (savâstâllâm) 21. čohčâmáánu 2021 tme 14:06 (EEST)

Ortodoksinen

Korpist lii tuše ortodoksâlâš, Ortodoksisten nuorten liitto ry mield lito anarâškielâg nommâ lii Ortodoksâlâš nuorâi litto jno, mut digisänikirjeest já taan Wikipediast lii ortodoksilâš. Kuábbáá kannat kevttiđ? -Yupik (savâstâllâm) 29. čohčâmáánu 2021 tme 16:17 (EEST)

Muu mielâst ortodoksilâš.--Muotâ (savâstâllâm) 29. čohčâmáánu 2021 tme 16:35 (EEST)

Ok, kiävtám tom já jis maŋeláá ferttee molsođ tom, lii älkkee molsođ tom :) -Yupik (savâstâllâm) 29. čohčâmáánu 2021 tme 16:44 (EEST)

Šleđgâmagneetlâš suonjârdem: šleđgâmagneetlâš spektri kove

Jurgâlâm kove teevstâ anarâškielân, mut jiem tieđe maht iättojeh taah: aallonpituus kasvaa (párukukkodâh (λ) stuáru?), taajuus kasvaa (táávjus (f) stuáru?) já näkyvän valon spektri (uáinojeijee čuovâ spektri)? Lasseen kooveest lii taajuus (v), mut teevstâst já ovtâlduvvâst lii taajuus = f. Molsom-uv tom f:n? -Yupik (savâstâllâm) 28. skammâmáánu 2021 tme 04:38 (EET)

MLOlthuis iävtuttâs: párukukkodâh šadda, távjudâh šadda, uánojeijee čuovâ spektri --Muotâ (savâstâllâm) 28. skammâmáánu 2021 tme 16:09 (EET)

Takkâ tunnui! -Yupik (savâstâllâm) 28. skammâmáánu 2021 tme 18:10 (EET)

Šleđgâmagneetlâš spektri