Njuškii siskáldâsân

Váivášviäđŋásâš

Wikipedia:st
Váivášviäđŋásâš
Sorex minutus
(Linnaeus,1766)
Tile LC (eellimvuáimálâš)
Tile Suomâst LC (eellimvuáimálâš)[1]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Njomâtteijeeh Mammalia
Lahko Soricomorpha
Hiäimu Viäđŋásiih Soricidae
Vyelihiäimu Eidusiih viäđŋásiih Soricinae
Suuhâ Sorex
Šlaajâ minutus

Váivášviäđŋásâš (Sorex minutus) lii Suomâst rávhuidittum viäđŋásâššlaajâ. Ihásávt šlaajâst láá 1–2 piäsáduv, main láá táválávt 4–8 čivgâd. Váivášviäđŋásii uáiviravâdin láá čielgitävtittemes elleeh, tego eevnih, koppâkuorijááh, eennâmsijráh já kiivsah.[2]

Olgohäämi

[mute | mute käldee]

Váivášviäđŋásâš lii 42–46 mm kukke, já tast lii 33–45 mm kukkosâš seibi. Váivášviäđŋásâš tiäddá suulân 2–7,5 g. Váivášviäđŋásâš lii kuovgâdub ko viäđŋásâš já mottoom verd ucceeb. Pyeri šlaajâi iärutteijee tobdomerkkâ lii tot, ete váivášviäđŋásii seeibi soksâmeh láá seibimaddust uánihááh. Váivášviäđŋásiih láá pyerebeh vuojâleijeeh já kuárŋooh ko viäđŋásiih.[2]

Lavdâm

[mute | mute käldee]
Váivášviäđŋásâš lavdâm

Váivášviäđŋásâš tiättoo masa ubâ Euroopist já meid Säämist. Nuortâs ton lavdâmpiirâs uulât ain Baikaljäävri räi. Eresnáál ko viäđŋásâš tot tiättoo meid Gotlandist.

Váivášviäđŋásâš iälá siämmáin eellimpirrâsijn ko viäđŋásâš – ovdâmerkkân šaddaas kuosâvuovdijn já tälviv meid kiällárijn. Táválávt viäđŋásiih láá almoluboh ko váivášviäđŋásiih, mutâ eromâšávt kuácámijn já lahtâ jeegijn váivášviäđŋásiih láá almoluboh. Suijân toos lâš raavâd – jis fáállun iä lah muldemááđuh, te viäđŋásij meeri kiäppán.[2]

Käldeeh

[mute | mute käldee]
  1. Thomas Lilley: Váivášviäđŋásâš – Sorex minutus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 31.3.2022. (suomâkielân)
  2. 2,0 2,1 2,2 Bjärvall,Anders & Ullström, Staffan: Suomen nisäkkäät. Helsinki: Otava, 2011.
Jurgâlus
Jurgâlus
Taat artikkâl teikkâ uási tast lii jurgâlum teikkâ toos láá uccum tiäđuh ereskielâlâš Wikipedia artikkâlist.
Algâalgâlâš artikkâl: fi:Vaivaispäästäinen