Glarus (oovdiš kieldâ)
Glarus oovdiš kieldâ |
|
---|---|
![]() Glarus kuávdáš |
|
![]() vaakun |
|
![]() ![]() Glarus |
|
Koordinaateh: |
|
Staatâ |
![]() |
Kanton |
![]() |
Tááláš kieldâ | Glarus |
Lopâttum | 31.12.2010 |
Vijđodâh | 69,27 km² |
Alodâh | 472[1][2] m |
Ässeeloho | 6 545[3] (1.1.2025) |
Ässeesaahâdvuotâ | 94,48 ässed/km² |
Äigi | UTC+1 |
– kesiäigi | UTC+2 |
Kieldânummeer | 1632 |
Postânummeer | 8750 |
Sundenummeer | 055 |
![]() Glarus kieldâ |
![]() Glarus kanton |
Glarus lii oovdiš kieldâ Glarus kantonist Sveeicist. Ive 2025 aalgâst Glarusist assii 6 545 olmožid.[3] Kieldâ vijđodâh lâi 69,27 km². Glarus lii 472 m merâtääsi paajaabeln.[1][2]
Historjá
[mute | mute käldee]Glarus kieldâ lopâttui ive 2010 loopâst, ko Ennenda, Glarus, Netstal já Riedern kieldah lahtojii oohtân já šoodâi uđđâ Glarus kieldâ. Uđđâ kieldâst ääsih 13 107 olmožid (1.1.2025),[3] já ton vijđodâh lii 107,20 km².[4]
Ive 1861 pyellim
[mute | mute käldee]
Ive 1861 Glarusist cokkânij stuorrâ pyellim. Pyellim aalgij uccâ njuovčâtuuliist maŋŋeed ehidist ääitist, mii lâi Christoph Tschudi táálu paaldâst Landsgemeindeplatzist. Lieggâ föhn-pieggâ levâttij njuovčâtuulâid. Njuovčâtuulah levânii jotelávt muorâtáálust nuubán. Časkâdempiergâseh iä lamaš tuárvi. Pyelimist tuušâi stuorrâ uási kuávdáást. Maaŋgah tááluh puollii ollásávt. Ulmuuh irâttii piäluštiđ tävirijdis, mutâ tullâ ovdánij liijkás jotelávt. Suulân love olmožid jammii. Pyellim maŋa kaavpug ferttij huksiđ masaba ollásávt uđđâsist. Uđđâ kaavpug huksejui torvolub vuovijguin. Tááluh huksejuvvojii keeđgist já tiijlâst. Návt toh iä cokkânâm älkkeht. Pyellim muštoo ain stuorrâ pärttin. Tot muutij meiddei kaavpugvuávám, já tast šoddii uđđâáigásuboh huksimvyevih. Puálu maŋa uárnejui vijđes ruttânuurrâm. Meiddei New Glarus adelij 1 250 dollarid[5] (suulân 40 000 dollarid onnáá peeivi ruuđâst) uđđâsisthuksiimân.[6]
Viehâdâh
[mute | mute käldee]Ässeeloho
[mute | mute käldee]Ihe | Ässeeloho[7] |
---|---|
1837 | 4 094 |
1850 | 4 082 |
1870 | 5 485 |
1888 | 5 357 |
1900 | 4 877 |
1910 | 5 123 |
1930 | 5 269 |
1950 | 5 724 |
1970 | 6 189 |
1990 | 5 728 |
2000 | 5 556 |
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Glarus (oovdiš kieldâ).
- Glarnerland (eŋgâlâskielân)
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ a â Glarus Gemeinde Glarus. Čujottum 11.7.2025. (saksakielân)
- ↑ a â Glarus Mapcarta. Čujottum 11.7.2025. (eŋgâlâskielân)
- ↑ a â b Einwohnerstatistik glarus.ch. Čujottum 11.7.2025. (saksakielân)
- ↑ Porträt Gemeinde Glarus. Čujottum 12.7.2025. (saksakielân)
- ↑ New Glarus History/Timeline Swiss Historical Village & Museum. Čujottum 12.7.2025. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Glarus (capital) Encyclopædia Britannica (11th ed.). 1911. Cambridge University Press. Čujottum 12.7.2025. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Marti-Weissenbach, Karin: Glarona Dizionario storico della Svizzera. Čujottum 19.12.2021. (italiakielân)