Njuškii siskáldâsân

Elm

Wikipedia:st
Elm
oovdiš kieldâ
Elm já Glarus Aalpah
Elm já Glarus Aalpah
vaakun
vaakun

Elm

Koordinaateh: 46°55′8″N, 9°10′19″E

Staatâ Sveicci
Kanton Glarus
Tááláš kieldâ Glarus Süd
Lopâttum 31.12.2010
Vijđodâh 90,73 km²
Alodâh 977 m
Ässeeloho 670[1] (31.12.2024)
Ässeesaahâdvuotâ 7,38 ässed/km²
Äigi UTC+1
– kesiäigi UTC+2
Kieldânummeer 1605
Postânummeer 8767
Sundenummeer 055
Elm kieldâ
Elm kieldâ
Glarus kanton
Glarus kanton

Elm lii uccâ siijdâš já oovdiš kieldâ Glarus kantonist Sveeicist. Ive 2024 loopâst Elmist assii 670 olmožid. Kieldâ vijđodâh lâi 90,73 km². Elm lii 977 m merâtääsi paajaabeln.[2]

Historjá

[mute | mute käldee]

Elm kieldâ lopâttui ive 2010 loopâst, ko Betschwanden, Braunwald, Elm, Engi, Haslen, Linthal, Luchsingen, Matt, Mitlödi, Rüti, Schwanden, SchwändiSool kieldah lahtojii oohtân já šoodâi uđđâ Glarus Süd kieldâ. Uđđâ kieldâst ääsih 9 849[1] olmožid (31.12.2024), já ton vijđodâh lii 430,03[3] km2.

Värivierrâm ive 1881

[mute | mute käldee]
Ive 1881 värivierrâm

Čohčâmáánu 11. peeivi 1881 Elmist tábáhtui stuorrâ luándukatastrof. Väärist luovânii ennuv eennâm já keeđgih. Ubâ rihte koočâi. Tot peeitij vuálá maaŋgâid tááluid já ulmuid. Maaŋgah loveh ulmuuh jammii. Taat pärtti lâi ohtâ paamuin Sveeici historjást. Maŋgâseh monâttii pääihis já omâduvâs. Motomij totkei mield ruukipargoh sattii hiäjusmittiđ vääri. Päärti maŋa siijdâ koolgâi huksiđ masa ollásávt uđđâsist. Ässeeh išedii nubijdis já algâttii elimis uđđâsist. Rakânâsah huksejuuškuottii sävribijn materiaalijn, tego keeđgist já betonist. Návt viggui estuđ tot, et siämmáámuđusiih päärtih iä šodâččii puátteevuođâst. Onnáá peeivi Elm-siijdâst láá muštomeerhah, moh kunnijâtteh jämmeid. Tábáhtusâst lii oppum ennuv. Totkeeh totkeh vala-uv, maht vierrâm tábáhtui, vâi siämmáálágáneh katastrofeh puávtáččii estuđ puátteevuođâst.[4]

Viehâdâh

[mute | mute käldee]

Ässeeloho

[mute | mute käldee]

Elmist assii 516 olmožid ive 1730, 765 olmožid ive 1789, 1 051 olmožid ive 1850, 913 olmožid ive 1900, 867 olmožid ive 1950, 791 olmožid ive 1990 já 761 olmožid ive 2000.[5]

Čuávuváá tavlustuvâst lii Elm ässeeloho ive 2017 rääjist Glarus Süd kieldâ virgálij nettisiijđoi mield:[1]

Fáádást eres soojijn

[mute | mute käldee]

Käldeeh

[mute | mute käldee]

  1. a â b Einwohnerzahlen Gemeinde Glarus Süd. Čujottum 1.7.2025. (saksakielân)
  2. Elm Mapcarta. Čujottum 4.7.2025. (eŋgâlâskielân)
  3. Flächenvergleich Gemeinde Glarus Süd. Čujottum 17.12.2021. (saksakielân)
  4. Der Bergsturz von Elm web.archive.org. 11.10.2016. Elm Ferienregion. Čujottum 23.3.2025. (saksakielân)
  5. Marti-Weissenbach, Karin: Elm Dizionario storico della Svizzera. Čujottum 1.7.2025. (italiakielân)