Balaton
| Balaton | |
|---|---|
_01.jpg) |
|
| Staatâ | Uŋgar |
| Čäsuáivi alodâh | 104 m |
| Vijđodâh | 598 km² |
| Čäcirääji | 235 km |
| Stuárráámus kieŋŋâlvuotâ | 11 m |
| Koskâkieŋŋâlvuotâ | 3,25 m |
| Saijaasvuotâ | 1,8 km³ |
| Kulgâmvijđodâh | 5 181 km² |
| Juvvâdâh | Sió |
 |
|
Balaton lii jävri Viestâr-Uŋgarist. Ton stuáruduv tiet Balaton-jävri kočoduvvoo meid “Uŋgar meerrân”.[1][2]
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]Balaton lii Uŋgar já ubâ Koskâ-Euroop stuárráámus jävri. Jäävri kukkodâh lii 77 kilomeetterid já kobdodâh enâmustáá 14 kilomeetterid. Ton vijđodâh lii 598 km². Balaton-jäävri stuárráámus kieŋŋâlvuotâ lii 11 meetterid[3] já koskâkieŋŋâlvuotâ 3,25 meetter.
Balaton-jävri lii pivnohis mađhâšem- já luámusaje. Ton maadâriddo lii täässiv já cuávis, taveriddoost vuod láá väärih. Taverido eennâm lii vulkaanlâš, já tot lii onnáá peeivi tehálâš viinikuávlu.[3]
Balaton čääsi liegâsvuotâ puáhtá leđe joba 30 cekkid keessiv, jäävri uccâ kieŋŋâlvuođâ tiet.[4] Siämmáá suujâst jävri jiäŋu älkkeht tälviv, já jieŋâ asodâh puáhtá leđe talle 20 senttimeetterid.[3]
Historjá
[mute | mute käldee]Balaton-jäävri ääldis lii nuorâ: tot šoodâi vuálá miljovn ihheed tassaaš. Algâaalgâst kuávlust lijjii vittâ ucceeb jäävri, main šoodâi maŋeláá ohtâ stuorrâ jävri.[3]
Kyeleh
[mute | mute käldee]Balaton-jäävrist eelih paijeel 30 kyelišlaaijâd. Táválumos kyelišlaajah láá siergi já puško.[4]
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Balaton.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ Balaton, a magyar tenger - Online útikalauz www.nyaralo24.hu. Čujottum 27.7.2022.
- ↑ „A magyar tenger” | Pannon Enciklopédia | Kézikönyvtár www.arcanum.com. Čujottum 27.7.2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Lake Balaton | lake, Hungary | Britannica www.britannica.com. Čujottum 27.7.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 4,0 4,1 15.1.2020: Balaton - "Unkarin meri" Suomi – Unkari Seura. 15.1.2020. Čujottum 27.7.2022. (suomâkielân)