Kunâgâskuálásteijee
| Kunâgâskuálásteijee Alcedo atthis (Linnaeus, 1758) |
|
|---|---|
_with_fish.jpg) |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | CR (kriittisávt uhkevuálásâš)[2] |
 |
|
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Šiälgulodeh Coraciiformes |
| Hiäimu | Kunâgâskuálásteijeeh Alcedinidae |
| Suuhâ | Kunâgâskuálásteijeeh Alcedo |
| Šlaajâ | atthis |
Kunâgâskuálásteijee (Alcedo atthis) lii šiälguluudij laahkon kullee loddešlaajâ.
Stuárudâh já tobdomeerhah[mute | mute käldee]
Kunâgâskuálásteijee lii 17–19,5 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 16–23 g. Ton suájákeejij koskâ lii 24–26 cm. Kunâgâskuálásteijee lii maaŋgâivnásâš. Ton selgipeeli lii turkoosčuovjâd já vyelipeeli ruopsâd teikkâ ooraans. Kunâgâskuálásteijee seelgist lii kejimiäldásâš säärgis, mii šiälláá čuovjâdin teikkâ ruánán. Čuávji lii ruostâruopsâd. Čuudâ já tiälkku peeljij tyehin láá vielgâdeh. Loddeest lii uánihis, 2 cm kuhes poođâš. Kunâgâskuálásteijest lii tiikaarlágán čapis njune já stuorrâ uáivi.
Lavdâm já eellimpiirâs[mute | mute käldee]
Kunâgâskuálásteijee iälá Euroopist, Aasiast já Tave-Afrikist. Euroop pessimnääli lii áárvu mield 100 000–200 000 paarrâd. Kunâgâskuálásteijee pessee härvinávt meid Maadâ- já Maadâviestâr-Suomâst. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 10–100 paarrâd.[3]
Kunâgâskuálásteijee tálvástâl Viestâr- já Koskâ-Euroopist. Čohčâvarrim lii porge-roovvâd(-skammâ)máánust já kiđđâvarrim cuáŋui-vyesimáánust. Lodde lii ijjâvärrejeijee. Motomeh kunâgâskuálásteijeeh irâtteh tálvástâllâđ meid Suomâst, mut harvii tot luhostuvá.[3]
Lasanem[mute | mute käldee]
Kunâgâskuálásteijee pessee čácáduvâi alda vuáguin, moh láá ciäggu čievrâ- já čunoimielijn.[3] Lodde ráhtá piervâlis 45–90 cm kuhes tunnel kiäčán, mon tot kuáivu riddoviemmârân. Kuáivum pištá 4–31 peivid.[4] Piervâl ponneest láá kyeletäävtih. Niŋálâs mannee vyesimáánust 5–10 manneed. Sehe ores já niŋálâs läälliv taid 19–22 peivid. Uđâgááh vyelgih piervâlist 21–37 peeivi ahasâžžân. Kunâgâskuálásteijee ráhtá távjá kyehti mááná ivveest.[3]
Raavâd[mute | mute käldee]
Kunâgâskuálásteijee porá uccâ kuolijd já čielgimielgâsttemijd. Lodde pivdá kuolijd siämmáánáál ko čerriheh, ađai tot puáhčá skuvgáátmáin alda čäsiuáivi lihâdee kuolijd já tuápu taid njunijnis.[3]
Käldeeh[mute | mute käldee]
 |
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Kunâgâskuálásteijee. |
- ↑ IUCN Red List Čujottum 25.10.2022 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Kunâgâskuálásteijee – Alcedo atthis Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 25.10.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kuningaskalastaja, Alcedo atthis - Linnut - LuontoPortti luontoportti.com. Čujottum 25.10.2022.
- ↑ Koskimies, Pertti: Suomen lintuopas, s. 319. 4. riäntus. WSOY, 2018.