Kozzâsäplig

Wikipedia:st
Kozzâsäplig
Lemmus lemmus
(Linnaeus, 1758)
Tile LC (eellimvuáimálâš)
Tile Suomâst LC (eellimvuáimálâš)[1]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Njomâtteijeeh Mammalia
Lahko Jursseeh Rodentia
Vyelilahko Säpliglágáneh jursseeh Myomorpha
Pajehiäimu Muroidea
Hiäimu Cricetidae
Vyelihiäimu Muoldâgeh Arvicolinae
Suuhâ Lemmus
Šlaajâ lemmus

Kozzâsäplig (Lemmus lemmus) lii ivnáás muoldâgšlaajâ, mii iälá Tave-Fennoskandiast

Stuárudâh já olgohäämi[mute | mute käldee]

Rummâš kukkodâh lii 8–17,5 cm. Seibi lii 1,5–2 cm. Kozzâsäplig tiäddá suulân 20–130 g. Uáivi já ovdâselgi láá čappâdeh. Selgi lii mudoi ooraans-fiskâd, já nuuvt láá ertpeleh-uv. Fáárust láá kuittâg meiddei muáddi čapis soksâm. Peeljih kooskâst láá ooraans tiälhuh. Seelgist lii čapis säärgis. Vyelipeeli lii fiskâd.

Lavdâm já jotteem[mute | mute käldee]

Kozzâsäplig lavdâm

Kozzâsäplig lii Tave-Fennoskandia áinoo endeemlâš (ađai kuátuvuálgulâš) njomâtteijeešlaajâ. Suomâ peln kozzâsäpligij aassâm- já eellimsajeh láá uáli-uv jo uccáá já nuuvtpa ko stuárráb vajâldemihe puátá, te toos vaaikut šiev purrâmâštile lasseen assaas muotâkerdi, mii syeijee säpligijd kolmâsist.

Kozzâsäpligeh oovtkiärdánávt vyelgih joton purrâmâš- já aassâmsojij nuuhâm keežild já tot jotteemkuávlu puátá tast, maggaar saajeest toh láá loskâm já kuus kulij lii puoh älkkeemus vyelgiđ joton.

Raavâd[mute | mute käldee]

Kozzâsäpligeh poreh iänááš jieškote-uvlágánijd siähtálijd, mut mottoom verd meiddei luhteešaddoid já eres syeinišadoi ruánáá oosijd. Vyevdist kozzâsäpligeh poreh loostâid, toŋŋâsid já kukkáid.

Lasanem[mute | mute käldee]

Táválávt kozzâsäplig lasanemäigi pištá ubâ keesi, mutâ sáttá jotkuđ tälviv-uv. Niŋálâs puáhtá čivgâd 6–8 čivgâčuurâd ivveest, já tot čivgá aldasáid lovmat čivgâd ohtân. Čiivgah láá jo suhâjuátkimavveest viiđâ oho ahasâžžân. Tast puáhtá suullân rekinistiđ, kalle kozzâsäplig pyehtih šoddâd oovtâ ive ääigi oovtâ niŋálâsâst, jos purrâmâštile já liegâsvuotâ láá hiäivuliih.

Käldeeh[mute | mute käldee]

  1. Thomas Lilley: Kozzâsäplig – Lemmus lemmus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.3.2022. (suomâkielân)
Jurgâlus
Jurgâlus
Taat artikkâl teikkâ uási tast lii jurgâlum teikkâ toos láá uccum tiäđuh ereskielâlâš Wikipedia artikkâlist.
Algâalgâlâš artikkâl: fi:Tunturisopuli