Njuškii siskáldâsân

Veigilodde

Wikipedia:st
Veigilodde
Turdus iliacus
(Linnaeus, 1758)
Tile NT (čalmeestoonnum)[1]
Tile Suomâst LC (eellimvuáimálâš)[2]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Lodeh Aves
Lahko Varbuslodeh Passeriformes
Hiäimu Rástágááh Turdidae
Suuhâ Turdus
Šlaajâ iliacus

Veigilodde (Turdus iliacus) lii varbusluudij laahkon kullee loddešlaajâ. Tot lii Suomâ rástágáin ucemus.

Stuárudâh já tobdomeerhah

[mute | mute käldee]

Veigilodde lii 19–23 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 49–79 g. Ton selgi lii ruškâd já raddeest láá kejimiäldásiih sárgáh. Ertpeleh já suájái vyelipeleh láá ruostâruškâdeh. Veigiloddeest lii čielgâ vielgis säärgis čalmekulmeest. Ton ruoidah láá kuovgisruškâdeh.[3]

Veigilode lávlumist lii ennuv variaatio kuávlust nuubán.[3][4]

Viegilode lavdâm

Lavdâm já eellimpiirâs

[mute | mute käldee]

Veigilode pessimkuávlu lii Tave-Euroopist sehe Tave-Aasiast. Tot pessee maaŋgâmuđusijn vuovdijn ubâ Suomâst. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 1,5 miljovn paarrâd.[3]

Veigilodde tálvástâl Viestâr- já Koskâ-Euroopist sehe Koskâmeerâ enâmijn. Čohčâvarrim lii čohčâ-roovvâdmáánust já kiđđâvarrim cuáŋui-vyesimáánust. Veigilodde lii ijjâvärrejeijee.

Lasanem

[mute | mute käldee]
Vielgilode maneh

Táválávt veigilode piervâl lii muorâst teikkâ enâmist. Niŋálâs mannee cuáŋui-vyesimáánust 3–8 manneed. Sehe ores já niŋálâs läälliv taid. Läällimäigi lii 11–15 peivid. Uđâgááh vyelgih piervâlist 10–15 peeivi ahasâžžân.[3] Sehe ores já niŋálâs piemmâv uđâgáid ton räi, ko toh láá 22–34 peeivi ahasiih.[4] Pessimäigi lii cuáŋuimáánust porgemáánu aalgâ räi. Máánáh láá kyehti ivveest.

Raavâd

[mute | mute käldee]

Veigilodde porá čielgimielgâsttemijd, muorjijd já siemânijd.[3]

Fáádást eres soojijn

[mute | mute käldee]

Käldeeh

[mute | mute käldee]
  1. IUCN Red List Čujottum 03.08.2022 (eŋgâlâskielân)
  2. Valkama, Jari: Veigilodde – Turdus iliacus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 3.8.2022. (suomâkielân)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Punakylkirastas, Turdus iliacus - Linnut - LuontoPortti luontoportti.com. Čujottum 3.8.2022.
  4. 4,0 4,1 Koskimies, Pertti: Suomen lintuopas, s. 198. 4. riäntus. WSOY, 2018.