Njuškii siskáldâsân

Okapi

Wikipedia:st
Okapi
Okapia johnstoni
(P.L. Sclater, 1901)
Tile EN (tuođâlávt uhkevuálásâš)[1]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Njomâtteijeeh Mammalia
Lahko Kyeppirelleeh Artiodactyla
Hiäimu Kirahvielleeh Giraffidae
Suuhâ Okapia
Šlaajâ johnstoni

Okapi (Okapia johnstoni) lii kyeppirellei laahkon kullee njomâtteijee. Tot lii kirahvi áinoo hyelkki, mii iälá vala onnáá peeivi Eennâmpáálust.[2] Okapi lii ärgis ellee, mii lâi tubdâmettum viestâreennâmláid totkeid ive 1901 räi.[3]

Stuárudâh já olgohäämi

[mute | mute käldee]

Okapist lii tevkisruškâdis turkkâ, uáivi lii kuovgâdub. Poođâst já juolgijn láá vielgis já čapis sárgáh. Tego kirahvi, okapist lii kuhes njuovčâ, moin tot kiäsá loostâid oovsijn, já nelji čuávji, moiguin tot pasta suddâdiđ siđhes šaddoid.[2] Oráseh pyehtih šoddâđ 2,5 m kukkosâžžân já teddiđ 250−300 kg. Niŋálâsah láá uccânjáhháá stuárráábeh já teddih 25−50 kg eenâb ko oráseh. Orásijn láá uánihis čuárvih, moh láá lovdum liškijn, pic keejih.[3]

Lavdâm já eellimpiirâs

[mute | mute käldee]

Okapi iälá Ituri arvemeecist Kongo demokraatlâš täsivääldist. Ton táválâš eellimpiirâs lii assaas šadolâšvuođâst.[2][4]

Majemui aaigij okapi nääli lii čuuvtij kiäppánâm meccituššâdem já miäcástem tiet. Šlaajâ lii tuođâlávt uhkevuálásâš.[2]

Eellimvyevih já lattim

[mute | mute käldee]

Okapi lii aktiivlâš peiviv. Ellee iälá iänáážin ohtuu, mut motomin okapih sättih čorostâllâđ uccâ juávhoid.[2]

Raavâd

[mute | mute käldee]

Okapi porá heđâlmijd, uurbijd, oovsijd, loostâid já eres šaddoid.[2] Jyehi peeivi ellee porá suullân 20−27 kg šaddoid.[4]

Lasanem

[mute | mute käldee]

Okapij čuávjum pištá 14–16 mánuppaijeed. Okapih čivgih táválávt tuše oovtâ čiivgâ. Čivgâ tiäddá 14–30 kg, ko tot šadda.[3] Enni viestâd čivgâsân infrajienâiguin. Enni já čivgâ pissoov oovtâst kuttâ mánuppaje.[2]

Niŋálâsah šaddeh suhâjuátkimahan 2 ive ahasâžžân, oráseh vuod 3 ive ahasâžžân.[3] Elleikäärdist okapi puáhtá eelliđ 30 ive ahasâžžân.[2]

Käldeeh

[mute | mute käldee]
  1. IUCN Red List Čujottum 18.10.2022 (eŋgâlâskielân)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Okapi, facts and photos Animals. 2.3.2020. Čujottum 18.10.2022. (eŋgâlâskielân)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 okapi | mammal | Britannica www.britannica.com. Čujottum 18.10.2022. (eŋgâlâskielân)
  4. 4,0 4,1 Okapi Rainforest Alliance. Čujottum 18.10.2022. (eŋgâlâskielân)