Njuškii siskáldâsân

Kapybara

Wikipedia:st
Kapybara
Hydrochoerus hydrochaeris
(Linnaeus, 1766)
Tile LC (eellimvuáimálâš)[1]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Njomâtteijeeh Mammalia
Lahko Jursseeh Rodentia
Vyelilahko Hystricomorpha
Hiäimu Maarsuh Caviidae
Vyelihiäimu Kapybarah Hydrochoerinae
Suuhâ Hydrochoerus
Šlaajâ hydrochaeris

Kapybara (Hydrochoerus hydrochaeris) lii maailm stuárráámus onnáá peeivi ellee jurssee.[2]

Stuárudâh já olgohäämi

[mute | mute käldee]

Kapybarast lii ruškis turkkâ. Tast láá uánihis jyelgih já peeljih sehe surgástum pieinis.

Kapybara lii pyereest vuáhádum vuoijâmân. Njune, peeljih já čalmeh láá alleen uáivist, vâi toh iä pääsi čääsi vuálá talle ko kapybara vuájá. Tast láá meid vuoijâmjyelgih. Ovdâjuolgijn láá nelji jyelgisuormâ, monnjâjuolgijn vist kulmâ.[3]

Kapybara puáhtá šoddâđ 100–130 cm kukkosâžžân já teddiđ joba 79 kg.[2]

Kapybara lavdâm

Lavdâm já eellimpiirâs

[mute | mute käldee]

Kapybara iälá jävri- teikkâ juhâriddoin Maadâ-Amerikist.[2]

Eellimvyevih já lattim

[mute | mute käldee]

Kapybara iälá čurrust, mast láá suullân 10 elled, mut čurrust pyehtih leđe meid joba 30 elled já motomin eenâb-uv.[4]

Kapybara ocá raavvâd táválávt iđedist já ehidist, peiviv tot vuoiŋâst čiähusist rido alda. Ellee lii pyeri vuoijâđ já puohčâđ, já tot paattâr piätuelleid čáácán.[2]

Raavâd

[mute | mute käldee]

Kapybara porá čäcišaddoid, suoinijd já eres šaddoid.[5]

Lasanem

[mute | mute käldee]

Kapybara čuávjum pištá suullân 150 peivid.[4] Ellee čivgá táválávt 3–8 čivgâd. Kapybarast lii ohtâ piäsádâh ivveest.[2] Čiivgah teddih šodâdijnis 1–1,5 kg. Niŋálâs njoomât čivgâidis kulmâ mánuppaje.[6][4]

Kapybarah šaddeh suhâjuátkimahan 15–18 mánuppaje puárisin.[3][4] Luándust kapybara puáhtá eelliđ 6–10 ive puárisin.[4]

Käldeeh

[mute | mute käldee]
  1. IUCN Red List Čujottum 09.12.2022 (eŋgâlâskielân)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Capybara | Description, Behavior, & Facts | Britannica www.britannica.com. Čujottum 9.12.2022. (eŋgâlâskielân)
  3. 3,0 3,1 Capybara | San Diego Zoo Animals & Plants animals.sandiegozoo.org. Čujottum 9.12.2022.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Kathryn Frens: Hydrochoerus hydrochaeris (capybara) Animal Diversity Web. Čujottum 9.12.2022. (eŋgâlâskielân)
  5. Capybara Facts Animals. 20.12.2018. Čujottum 9.12.2022. (eŋgâlâskielân)
  6. Baby Capybara capybarawiki.org. 20.4.2023. Čujottum 27.4.2023. (eŋgâlâskielân)