Bysant väldikodde
Bysant väldikodde ađai Nuorttâ-Rooma lâi Rooma väldikode nuorttâuási, mii siäilui uárjiuási tuššâm maŋa 400-lovvoost já mon väldipaje piištij paijeel tuhháát ihheed ain ive 1453 räi. Bysantlâš identiteet lâi roomalii já kreikkalii kulttuur sehe ortodoksilii ristâosko kuálus. Bysant halijdij ovdâstiđ kiäisárlii Rooma väldikode äärbi ristâlii häämist.
Bysant väldikodde uážui noomâs väldikode uáivikaavpug Konstantinopol ovdebii noomâ Byzantion mield. Historjisteeh keksejii noomâ eskin 1500-lovvoost. Väldikode ässeeh jiejah onnii jieijâs roomalâžžân väldikode loopâ räi. Bysant-nommâ kevttui Uárji-Euroopist tondiet, ete Nuorttâ-Rooma väldikode ličij älkkeb iäruttiđ Rooma väldikoddeest historjáčälimist.
Algâaalgâst puoh Koskâmeerâ nuorttâoosij riddokuávluh kullii Bysant väldikoodán. 600-lovvoost tot monâttij stuorrâ uási kuávluin arabáid. Väldikodde siäilui kuittâg Koskâmeerâ kuávlu stuorrâväldin 1100-lovo räi. Bysant tuušâi lopâlávt ive 1453, ko turkkiliih väldidii Konstantinopol. Bysant kulttuurärbi iälá kuittâg ain-uv ovdâmerkkân ortodoksilii kirhoost já ton luostarijn.
Käldeeh
[mute | mute käldee]
