Glarus kanton
| Glarus kanton | |
|---|---|
 Linthal já Glarus Aalpah |
|
 |
 |
 |
|
| Staatâ |
 Sveicci |
| Servâmihe | 1352 |
| Uáivikaavpug | Glarus |
| Stuárráámus kieldâ |
Glarus Nord (ässeelovo mield) Glarus Süd (vijđoduv mield) |
| Vijđodâh | 685,31 km² |
| Alodâh | 411–3 610 m |
| Ässeeloho | 42 056[1] (2023) |
| Ässeesaahâdvuotâ | 61 ässed/km² |
| Kielâ | saksakielâ |
| Uánádâs | GL |
| Nettisiijđoh | www.gl.ch |
 |
 |
Glarus kanton lii uccâ kantonâš Sveeici nuorttâuásist. Ive 2023 tobbeen assii 42 056 olmožid. Kanton uáivikaavpug lii meiddei Glarus-nommâsâš. Kantonist láá ennuv väärih. Aalpah pirâstiteh leevijd. Stuárráámuu leevist kolgá Linth-juuhâ. Kantonist láá maaŋgah jäävrih, tegu Klöntal-jävri. Tälviv leevi ollâgumos saajeest leijee Klausen-várádâhnjuáski lii toppum jotoluvâst, nuuvt ete Glarus čoođâ mannee maađij lii rasta.[2] Glarus tobdoo eromâšávt hormišis várádâhenâduvinis, ráhtálii historjástis já kievrâs páihálii kulttuurstis. Mađhâšem lii tehálâš iäláttâs, tastko vaarijn puáhtá väzziđ, kuárŋudiđ já tälviv čierâstâllâđ.
Vyesimáánu vuossâmuu pasepeeivi Glarus uáivitorist uárnejuvvoo Landsgemeinde-nommâsâš tábáhtus.
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]Glarus kanton lii Sveeici nuorttâuásist. Ton ránnjákantoneh láá St. Gallen tavveen já nuorttân, Graubünden mäddin já Schwyz viestârist.
Kieldah
[mute | mute käldee]Uđđâivemáánu 1. peeivi 2011 rääjist Glarus kantonist láá kulmâ kieldâ Glarus Nord, Glarus já Glarus Süd.
Viehâdâh
[mute | mute käldee]Ässeeloho
[mute | mute käldee]| Ihe | Ässeeloho |
|---|---|
| 2018 | 40 403 |
| Käldee: Wikidata | |
Historjá
[mute | mute käldee]- Válduartikkâl: Glarus kanton historjá
Glarus kanton seervâi Sveeici vuárnumliiton ive 1352.[3] Glarusist aalgij stuorrâ tekstiilráhtulâšvuotâ jo 1800-lovvoost, já ive 1870 suulân kuálmádâs kanton ässein porgii tekstiilfabrikijn.[4] 1800-lovvoost Glarus olmoošloho lasanij jotelávt. Fabrikeh já eennâmtááluh iä pastam adeliđ puohháid pargo. Maaŋgah ulmuuh paccii pargottáá, ko mašineh valdii olmoošpargovyeimi saje. Tondiet uási aalmugist meridij varriđ meddâl Sveeicist. Maŋgâseh mađhâšii Amerikân teikâ Ruošân.
Fridolin
[mute | mute käldee]- Válduartikkâl: Pase Fridolin
Fridolin lii tehálâš pasealmai Glarusist. Suu kove lii Glarus vaakunist já liipust. Fridolin nommâpeivi juhloo njuhčâmáánu 6. peeivi. Párnááh cokkiitteh talle stuorrâ tuulâid. Taat kočoduvvoo Fridlisfüür (Fridolin-tullâ) -ärbivyehhin. Távjá kištottâlloo tast, kiän tullâ puálá kuhemustáá.
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Glarus kanton.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2023 bfs.admin.ch. Čujottum 26.3.2025. (saksakielân)
- ↑ Klausenpass Alpenpässe. Čujottum 26.3.2025. (saksakielân)
- ↑ Glarus www.britannica.com. Čujottum 26.3.2025. (eŋgâlâskielân)
- ↑ ”Glarus – der Industriekanton”, Einbürgerung Kanton Glarus, s. 66. Kanton Glarus.
| Táálááh kieldah |  | |
|---|---|---|
| Ovdiih kieldah | Betschwanden • Bilten • Braunwald • Diesbach • Elm • Engi • Ennenda • Filzbach • Glarus • Haslen • Hätzingen • Kerenzen-Mühlehorn • Leuggelbach • Linthal • Luchsingen • Matt • Mitlödi • Mollis • Mühlehorn • Näfels • Netstal • Nidfurn • Niederurnen • Oberurnen • Obstalden • Riedern • Rüti • Schwanden • Schwändi • Sool | |