Čuovjiscissááš
| Čuovjiscissááš Cyanistes caeruleus |
|
|---|---|
 |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš) |
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Varbuslodeh Passeriformes |
| Vyelilahko | Passeri |
| Hiäimu | Cissááh Paridae |
| Suuhâ | Čuovjiscissááh Cyanistes |
| Šlaajâ | caeruleus |
Čuovjiscissááš (Cyanistes caeruleus, syn. Parus caeruleus) lii loddešlaajâ, mii kulá cissái hiäimun (Paridae).
Stuárudâh já olgohäämi
[mute | mute käldee]
Čuovjiscissááš lii čuuvtij ucceeb ko pyeidicissááš. Ton kukkodâh lii 10,5–12 cm, já tot tiäddá 10–13 g. Čuovjiscissáást lii čuovjis uáivi, já ton nierah já riegis, mii jotá uáivi pirrâ, láá vielgâdeh. Čuovjiscissááš lii seelgi peln ruánáá, já ton čuávjipeeli lii fiskâd. Poođâš já suájáh vist šiälgájeh čuovjâdin.[2]
Lavdâm já eellimpiirâs
[mute | mute käldee]Čuovjiscissááš piervâld Suomâst lostâ- já siähálâšmeecist. Čuovjiscissááš lii eellimvuáimálâš, mut tot lii rávhuidittum luándusuojâlemlaavâ vuáđuld.[3] Čuovjiscissááš lii levânâm masa ubâ Euroopân sehe Aasia já Tave-Afrik oosijd. Šlaajâ lii Suomâst uuđâs, já tot levânij Suomâ kuávlun eskin 1800-lovvoost. Talle tot lâi tuođâi härvinâš šlaajâ. Ovdil čuovjiscissááš lâi Maadâ-Suomâ lodde, mut tááláá ääigi tom puáhtá uáiniđ meid Tave-Suomâst. Čuovjiscissááš ij varrii máádás, pic tot lii tälviv eres cissáigijn muáđist.
Lasanem
[mute | mute käldee]
Čuovjiscissááš ráhtá piervâlis muorâ vuágun teikkâ loddevuovdân. Tot puáhtá motomin kuuppâđ vuágu meid jieš. Čuovjiscissááš ráhtá piervâlis siähtálijn, ulloin, soksâmijn já puuzâin. Niŋálâs mannee 6–14 manneed cuáŋui-vyesimáánust. Niŋálâs lällee 12–15 peivid. Uđâgááh láá peesist 19–20 peivid.
Raavâd
[mute | mute käldee]Čuovjiscissááš porá siemânijd, tiivrijd já čielgitävtittemes elleid. Tälviv tot lii távjá loddelyevdi alne puurâdmin.[2][4]
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Čuovjiscissááš.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ Eurasian Blue Tit iucnredlist.org. Čujottum 20.9.2025. (eŋgâlâskielân)
- ↑ a â Sinitiainen luontoportti.com. Čujottum 20.9.2025. (suomâkielân)
- ↑ Sinitiainen laji.fi. Čujottum 20.9.2025. (suomâkielân)
- ↑ Wiesmann, U. N.; Di Donato, S. & Herschkowitz, N. N.: Effect of chloroquine on cultured fibroblasts: release of lysosomal hydrolases and inhibition of their uptake. Biochemical and Biophysical Research Communications, 27.10.1975, 66. ihekerdi, nr 4, s. 1338–1343. PubMed:4. doi:10.1016/0006-291x(75)90506-9. ISSN 1090-2104. Artikkâl nettiversio.